بیست و یکمین وبینار تخصصی نماز برگزار شد

به گزارش روابط عمومی مرکز تخصصی نماز، بیست و یکمین وبینار تخصصی نماز، به همت اداره پژوهش و تولید مرکز تخصصی نماز، با موضوع “اثر نماز بر بیومکانیک مرکز ثقل بدن وسیستم خودمختار و اثر خواص مختلف سجده‌گاه بر فعالیت مغزی”، روز یکشنبه سی ام مهر ماه برگزار شد.

در این وبینار، دکتر بشری هاتف، دانشیار مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، به ارائه مقاله علمی خود در رابطه اثر نماز بر بیومکانیک مرکز ثقل بدن و سیستم خودمختار و اثر خواص مختلف سجده گاه بر فعالیت مغزی پرداخت.

وی در توضیح اهمیت پژوهش های علمی در حوزه نماز گفت: نماز مهمترین فریضه در دین اسلام، ستون دین و عامل رد یا قبول بقیه اعمال می باشد. اهمیت و آثار نماز از جنبه‌های مختلف علوم انسانی مورد بررسی قرار گرفته است اما هنوز مطالعات تجربی در مورد آثار بیولوژیک نماز انجام نشده است.

 هاتف در ادامه گفت: از آنجا که نماز یک آیین متحرک و تکرار شونده است تغییرات مرکز جرم بدن به عنوان عامل تعادلی بدن مورد بررسی قرار گرفته است که در سجده با اتصال پیشانی به ماده‌ای جریان‌های الکتریکی و مغناطیسی تبادل پیدا می کنند، خواص انتقال و جذب انرژی مغناطیسی و الکتریکی مواد مختلف مانند کاغذ، پارچه و خاک مهر مشهد و کربلا مورد بررسی قرار گرفت.

وی در ادامه وبینار تخصصی نماز به تشریح نحوه انجام این پژوهش پرداخت و گفت: در بخش بررسی هورمونی، ژنتیکی و الکتروفیزیولوژیک ۷۹ داوطلب (۱۶ مرد و  ۶۳ زن) که همیشه نماز می خوانند و از سلامت روانی و فیزیکی برخوردار بودند شرکت کردند، افراد در طی سه روز و بصورت راندوم نماز معمولی، نماز با دقت (قرائت نماز قابل شنیدن توسط آزمونگر باشد) و نماز بدنبال انجام تست‌های کامپیوتری استروپ و فلنکر می خواندند. قبل و بعد از نماز، نمونه بزاق برای بررسی هورمونی و ژنتیکی گرفته می‌شد در بررسی هورمونی غلظت کورتیزول و آلفا آمیلاز بزاقی به روش الایزا و آنزماتیک بررسی شد.

وی ادامه داد: با چسباندن مارکر به بدن و فیلمبرداری از حرکات افراد در حالیکه دو رکعت نماز واقعی می خواندند، جابجایی مرکز جرم تنه در سه صفحه محاسبه شد. به منظور بررسی مواد مختلف برای سجده گاه نمونه چهار ماده خاک مهر کربلا، مشهد، پارچه و مقوا به آزمایشگاه مخصوص توسط دستگاه مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی و دستگاه اندازه گیری رسانایی الکتریکی به روش دو نقطه ای مورد بررسی قرار گرفت.

دکتر هاتف با اشاره به نتیجه پژوهش در این زمینه گفت: از لحاظ جنس سجده گاه نتایج نشان داد که خاک مهر مشهد و کربلا نسبت به کاغذ و پارچه از عبور دهی الکتریکی و مغناطیسی بهتری برخوردا هستند و در عبوردهی الکتریکی و مغناطیسی خاک مشهد خیلی کم از خاک کربلا بهتر است.

وی در ادامه اظهار داشت: نکته اساسی این است که نماز در هر صورت اثر خود را می گذارد و در تداخل با فاکتورهای دیگر نیست نتایج در این زمینه نشان می‌دهد که وضعیت سجده بشدت تغییرات را ایجاد می کند باند تتا درسجده بطور معنادار کم می‌شود و باند آلفا زیاد می شود باند بتا و گاما در وضعیت‌هایی کم و در بعضی زیاد می‌شود در فرکانس بالاتر هر چه به سمت انتهای نماز می رویم تغییرات کمتر می‌شود اما در فرکانس پایین تغییرات همچنان باقیست.

این پژوهشگر علوم اعصاب در پایان به آثار نماز اشاره کرد و گفت: در واقع، نماز یک مداخله طبیعی است که بسیار هوشمندانه، میزان این دو هورمون را به سطح بهینه می رساند و نماز دارای آثار مشخص و واضح در کاهش استرس از جنبه‌های هورمونی، ژنتیکی و الکتروفیزیولوژیک مغز و قلب می‌باشد تاثیرات نماز بر قلب و مغز در سجده بسیار بیشتر از حالت‌های دیگر است و درحین چهار رکعت، تغییرات به صورت نوسانی کم و زیاد می‌شود تا در انتهای نماز تقریبا به حالت اولیه بر می‌گردد هر چند در مواردی تغییرات همچنان باقی خواهد ماند.

در پایان جلسه وبینار، خانم دکتر هاتف به سوالات شرکت کنندگان پاسخ دادند.