حجت الاسلام محمدیان: تعیین ولایت از جانب خداوند است و کسی این حق را ندارد
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز، حجت الاسلام و المسلمین محمدیان مشاور ستاد اقامه نماز در امور برنامه ریزی و نماز نسل نو در گفتگو با خبرنگار مدیریت روابط عمومی، با تفسیر خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه گفت: این خطبه از خطبه هاى مهم نهج البلاغه است که امام علیه السلام در زمان ومکان خاصى؛ یعنى در جنگ صفین ایراد فرموده و مباحث مهمى را در بردارد. این خطبه در جنگ صفین سال ۳۸ هجری قمری و در پی جنگ معاویه با امام علی(ع) به جهت عدم تفویض حکومت معاویه توسط آن حضرت ایراد شد.
وی ادامه داد: در این خطبه چهار موضوع ولایت و حکومت، حق حاکم بر حکومت و حق حکومت بر مردم و حقوق متقابل حاکم، حکومت و مردم بیان شده است. بخشی هم مربوط به پاسخى است که امام علیه السلام به یکى از یارانش داد؛ او تعریف و تمجید فراوانى از امام کرد و وفادارى کامل خود را به پیشگاه آن حضرت عرضه داشت، امام در پاسخ او تواضع فراوانى نمود و فرمود: من هرگز ثناگویى و تعریف و تمجید را خوش ندارم، چرا که همه عظمتها مخصوص ذات پاک خداست. در فرازهای پایانی خطبه نیز راه اصلاح حکومت و مردم بیان می شود.
این مفسر قرآن ضمن اشاره به دو واژه حق و تکلیف در ادبیات سیاسی تصریح کرد: امام علی(ع) در این خطبه از نهج البلاغه حقوق متقابل مردم و حکومت و حق و تکلیف در میدان سیاسی را مورد توجه قرار می دهد.
وی با تاکید بر اینکه نهج البلاغه کتاب مهمی است که شیعیان باید مورد مطالعه قرار دهند، افزود: امام علی(ع) این خطبه را با حمد و ستایش پروردگار و صلوات به پیامبر و آل محمد آغاز کرده و می فرماید: خداوند متعال برای من حقی قائل شده است و آن حق ولایت و سرپرستی امور مردم است. خداوند من را حاکم شما قرار داده است.
حجت الاسلام محمدیان با تاکید بر اینکه تعیین ولایت از جانب خداوند است و کسی این حق را ندارد، خاطرنشان کرد: از آنجاییکه تمام جوامع برای اداره مملکت خود نیازمند حکومت هستند رهبرانی را تعیین می کنند که برخی از پیشوایان و رهبران برحق و برخی ناحق هستند. در دنیا جوامع به شکل مشروطه و سلطنتی، حکومت استبدادی، حکومت کودتایی، حکومت جمهوری تحت عنوان دموکراسی اداره می شوند.
وی با یادآوری اینکه برخی از حکومت ها در قالب نظریه های سیاسی بیان شده ولی واقع نشده است که می توان به حکومت فیلسوفان و فرزانگان که توسط افلاطون مطرح شد، اشاره کرد، گفت: در مقابل این حکومت ها، حکومت دینی هم وجود دارد که حاکمان آن را خداوند تعیین کرده که می توان به حکومت حضرت ابراهیم، حضرت داود، حضرت سلیمان و پیامبر اکرم اشاره کرد. در قرآن کریم هم آمده است نبی، اولیا بر مومنان و نفسشان است. در ولایت فقیه مردم فقیه را انتخاب نمی کنند، فقهای شورای نگهبان فقیه را انتخاب نمی کنند بله فقیه را شناسایی می کنند و حکومت را خداوند بر عهده فقیه می گذارد.
وی به احادیث ائمه معصومین در خصوص اداره امور مسلمانان به دست فقیه اشاره کرد و افزود: نتیجه ای که از فرازهای ابتدای این خطبه به دست آمده بر این موضوع که خداوند این حق را به امام علی(ع) قائل شده است که والی مردم باشد، تاکید دارد. از اینرو واجب است که از ولی خود اطاعت کنند و خداوند در قبال این اطاعت حقی بر مردم قائل کرده که همان رسیدگی به مشکلات و مسائل مردم است.
این مفسر قرآن با اشاره به اینکه به فرموده امام علی(ع) سخن گفتن از حق آسان ولی عمل کردن به آن سخت است، تصریح کرد: همگی در برابر احکام اسلام و قانون برابر هستند حتی قوانین برای پیامبر و ائمه معصومین وارد است حتی آنان قوانین سخت تری را پیروی می کردند. از اینرو به هرکسی قانونی جاری نمی شود مگر اینکه همان قانون از او خواسته شود و حکومت بر علیه کسی جاری نمی شود مگر اینکه در مقابل آن حقی بر او قائل شوند.
وی با طرح این سوال که آیا در عالم کسی و جایی هست که حق مطلق باشد و مسئولیتی نداشته باشد، ادامه داد: این حق خاص خداوند متعال است. خداوند مکلف در برابر دیگران است چون صاحب حق است و حق مردم را انشا می کند. حق بر خدا «علی الله» نیست بلکه «عن الله» است یعنی خداوند عالم را براساس نظم و عدالت بنا کرده و عدالت را امر می کند.
