نحوه خواندن نماز عید قربان و دعای قنوت و احکام مربوط به آن

نماز عید قربان یکی از اعمال مستحبی و مورد تاکید ائمه در روز عید قربان یا عید الضحی می باشد. این رسم و سنت خواندن نماز عید قربان از سال اول هجری قمری آغاز شده و رسول خدا(صلی الله علیه و آله) همه ساله آن را انجام و به اهالی شهر میگفتند که برای ادای آن به بیرون از شهر بروند. نماز عید در زمان حضور ائمه اطهار واجب میباشد ولی در زمان غیبت امام زمان(علیه السلام) مستحب است و در خواندن آن بصورت جماعت یا فرادی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد.

نحوه خواندن نماز عید قربان

نحوه خواندن نماز عید قربان به مانند نماز عید فطر است و  در حالت کلی به نماز عید یا عیدین معروف است. این نماز مانند نماز صبح دارای دو رکعت است که در رکعت اول بعد از اینکه حمد و سوره را خواندیم باید ۵ تکبیر بگوییم و بعد از هر تکبیر یک قنوت گرفته و ذکر قنوت را میگوییم سپس بعد از قنوت پنجم، تکبیر گفته و به رکوع و سجود (دو سجده) میرویم. رکعت دوم نیز به همین روال است با این تفاوت که در رکعت دوم ۴ تکبیر و ۴ قنوت داریم و پس از قنوت چهارم به رکوع میرویم و تا سلام نماز ادامه میدهیم تا نماز تمام شود.

بهتر است در رکعت اول پس از حمد، سوره شمس و در رکعت دوم سوره غاشیه خوانده شود. و یا اینکه در رکعت اول پس از حمد سوره اعلی و در رکعت دوم سوره شمس خوانده شود. هر چند خواندن این سوره ها مستحب بوده و میتوان سوره های دلخواه مانند توحید و … را خواند.

دعای قنوت نماز عید قربان

در قنوت نماز عید قربان میتوانید هر دعایی از دعاهایی که در قنوت گفته میشود مانند« ربنا آتنا فی الدنیا….» و … را بگویید اما مستحب است که این دعا در قنوت گفته شود.

‏‏اللهمَّ اَهلَ الکِبرِیاءِ وَ العَظَمَهِ وَ اَهلَ الجُودِ وَ الجَبَروتِ وَ اَهلَ العَفوِ وَ الرَّحمَهِ وَ‏‎‎‏اَهلَ التَّقوی وَ المَغفِرَهِ اَسالُکَ بِحَقِّ هذَا الیَومِ الَّذِی جَعَلتَهُ لِلمُسلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ‏‎‎‏صَلَّی الله عَلَیهِ وَ آلِهِ ذُخراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَهً وَ مَزیداً اَن تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ‏‎‎‏وَ اَن تُدخِلَنی فی کُلِّ خَیرٍ اَدخَلتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ اَن تُخرِجَنِی مِن کُلِّ سُوءٍ ‏‎‎‏اَخرَجتَ مِنهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلَیهِم اَللهمَّ اِنّی اَساَلُکَ خَیرَ مَا‏‎‎‏سَالَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ وَ اَعُوذُبِکَ مِمَّا استَعاذَ مِنهُ عِبادُکَ المُخلَصُونَ.‏

زمان مناسب برای خواندن

زمان مناسب برای اقامه این نماز از زمان طلوع خورشید تا قبل از اذان ظهر است. البته معمولا بزرگان دین زمانی که خورشید مقداری بالا آمده و دیده میشود شروع به خواندن آن میکنند.

نماز عید قربان چند رکعت است؟

همانطور که در بندهای قبل به تعداد رکعات نماز قربان اشاره شد. این نماز دو رکعت دارد و مانند نماز فطر خوانده میشود.

سایر مستحبات و احکام

برای ثواب بیشتر بهتر است در صورت توان ، مستحبات زیر به جا آورده شود و آداب آن رعایت گردد.

• خواندن نماز عید قربان در فضای باز و همچنین خواندن دو رکعت نماز مستحبی قبل از رفتن به نماز عید، مستحب است.
• انجام غسل، پوشیدن لباس تمیز و معطر نمودن خود
• خواندن نماز بعد از بلند شدن آفتاب
• مستحب است که در نماز عید بر زمین سجده نمایند و در حال گفتن تکبیرها دست‌ها را بلند کنند، و حمد و سوره را بلند بخوانند.
• اگر نمازگزار در نماز عید موقعی برسد که امام در رکوع است، می‌تواند نیت کند و تکبیر اوّل نماز را بگوید و به رکوع رود.
• اگر نماز عید به نیت رجاءً به جماعت خوانده شود(یعنی بنا برفتوای مرجع خود نماز را مستحب میخواند و به امید اینکه ثواب نماز جماعت بر او نوشته شود همراه با جماعت است)، دو خطبه بعد از آن رجاءً به جا آورده می‌شود و ترک این خطبه‌ها در زمان غیبت امام زمان جایز است.
• اگر در تعداد تکبیرها یا قنوت‌ها شک کند و در محل آن باشد، باید بنا را بر کمتر بگذارد و ادامه دهد.
• اگر عملی که موجب سجده سهو می‌شود در این نماز رخ دهد، احتیاط آن است که سجده سهو را به قصد رجاء به جا آورد، اگر چه واجب نبودن آن در صورت مستحب بودن نماز عید نیز مطرح است. همچنین حکم قضای تشهد و سجده‌ای که فراموش شده باشد نیز همین است.
• نماز عید قربان، اذان و اقامه ندارد و مستحب است مؤذن سه مرتبه «الصلاه» بگوید.