اعمال مخصوص شب و روز یکشنبه + آداب و ادعیه مستحبی روز یکشنبه
روز یک شنبه، دومین روز هفته، مانند سایر روزهای هفته اعمال و آداب ویژه ای دارد که در سنت و سیره ی بزرگان دین جاری بوده و چگونگی آن در کتاب مفاتیح الاجنان شیخ عباس قمی و بلدالامین کفعمی ذکر شده است. انجام این اعمال مستحبی آثار برکات فراوانی برای مجری آن دارد و ثواب بسیاری را برای انسان به ارمغان خواهد آورد. البته با برنامه ریزی و مدیریت صحیح زمان، می توان برخی از این اعمال را در طی روز و در حال انجام سایر کارهای روزانه انجام داد در حالی که وقت زیادی برای آن صرف نشود مانند گفتن ذکر روز و تسبیح و … در این مجال قصد داریم به اعمال و آداب روز یکشنبه بپردازیم. با ما همراه باشید.
اعمال مخصوص شب یکشنبه
در کتاب بلد الامین [۱] و مصباح المجتهد [۲]، برای شب یکشنبه، اعمالی ذکر شده که در ذیل به آن می پردازیم:
نماز شب یکشنبه
از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که:
«رَکْعَتَیْنِ بِالْحَمْدِ وَ آیَهِ الْکُرْسِیِّ وَ التَّوْحِیدِ مَرَّهً مَرَّهً جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ وَجْهُهُ کَالْقَمَرِ لَیْلَهَ الْبَدْرِ وَ مَتَّعَهُ اللَّهُ تَعَالَى بِعَقْلِهِ حَتَّى یَمُوتَ یَوْمَه»:
هر کس دو رکعت نماز بخواند در هر رکعت حمد، آیه الکرسی و توحید هرکدام یکبار، در روز قیامت می آید در صورتی که چهره اش مانند ماه شب چهارده می درخشد و خداوند به دانش خویش او را سرگرم می کند تا زمان مرگش.[۳]
نماز دیگر شب یکشنبه
عَنْهُ صلی الله علیه و آله: «أَرْبَعاً بِالْحَمْدِ وَ آمَنَ الرَّسُولُ إِلَى آخِرِ السُّورَهِ[۴] کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِکُلِّ نَصْرَانِیٍّ وَ نَصْرَانِیَّهٍ عِبَادَهَ سَنَهٍ»:
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:هر کس چهار رکعت نماز بخواند در هر رکعت حمد و آمن الرسول تا آخر سوره، خداوند به تعداد هر مرد و زن نصرانی عبادت یک سال تمام را برای او می نویسد.[۵]
دعای شب یکشنبه
هم در کتاب بلد الامین و هم در مصباح المجتهد، برای شب یکشنبه این دعا آمده است:
دعای شب یکشنبه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمُلْکُ
وَ بِیَدِکَ الْخَیْرُ وَ أَنْتَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
سُبْحَانَکَ لَکَ التَّسْبِیحُ وَ التَّقْدِیسُ وَ التَّهْلِیلُ وَ التَّکْبِیرُ وَ التَّمْجِیدُ وَ التَّحْمِیدُ
وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْجَبَرُوتُ وَ الْمَلَکُوتُ وَ الْعَظَمَهُ وَ الْعُلُوُّ وَ الْوَقَارُ وَ الْجَمَالُ
وَ الْجَلَالُ وَ الْغَایَهُ وَ السُّلْطَانُ وَ الْمَنَعَهُ وَ الْحَوْلُ وَ الْقُوَّهُ وَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهُ
وَ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبَارَکْتَ رَبَّ الْعَالَمِینَ وَ تَعَالَیْتَ
سُبْحَانَکَ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْبَهْجَهُ وَ الْجَمَالُ وَ الْبَهَاءُ
وَ النُّورُ وَ الْوَقَارُ وَ الْکَمَالُ وَ الْعِزَّهُ وَ الْجَلَالُ وَ الْفَضْلُ
وَ الْإِحْسَانُ وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْجَبَرُوتُ وَ بَسَطْتَ الرَّحْمَهَ وَ الْعَافِیَهَ
وَ وَلِیتَ الْحَمْدَ لَا شَرِیکَ لَکَ أَنْتَ اللَّهُ لَا شَیْءَ مِثْلُکَ
فَسُبْحَانَکَ مَا أَعْظَمَ شَأْنَکَ وَ أَعَزَّ سُلْطَانَکَ وَ أَشَدَّ جَبَرُوتَکَ
وَ أَحْصَى عَدَدَکَ وَ سُبْحَانَکَ یُسَبِّحُ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ لَکَ
وَ قَامَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ بِکَ وَ أَشْفَقَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ مِنْکَ وَ ضَرِعَ الْخَلْقُ کُلُّهُمْ إِلَیْکَ
وَ سُبْحَانَکَ تَسْبِیحاً یَنْبَغِی لَکَ وَ لِوَجْهِکَ وَ یَبْلُغُ مُنْتَهَى عِلْمِکَ
وَ لَا یَقْصُرُ دُونَ أَفْضَلِ رِضَاکَ وَ لَا یَفْضُلُهُ شَیْءٌ مِنْ مَحَامِدِ خَلْقِکَ
سُبْحَانَکَ خَلَقْتَ کُلَّ شَیْءٍ وَ إِلَیْکَ مَعَادُهُ وَ بَدَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ
وَ إِلَیْکَ مُنْتَهَاهُ وَ أَنْشَأْتَ کُلَّ شَیْءٍ وَ إِلَیْکَ مَصِیرُهُ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ
بِأَمْرِکَ ارْتَفَعَتِ السَّمَاءُ وَ وُضِعَتِ الْأَرَضُونَ وَ أُرْسِیَتِ الْجِبَالُ وَ سُجِّرَتِ الْبُحُورُ
فَمَلَکُوتُکَ فَوْقَ کُلِّ مَلَکُوتٍ تَبَارَکْتَ بِرَحْمَتِکَ وَ تَعَالَیْتَ بِرَأْفِتَکَ
وَ تَقَدَّسْتَ فِی مَجْلِسِ وَقَارِکَ لَکَ التَّسْبِیحُ بِحِلْمِکَ وَ لَکَ التَّمْجِیدُ بِفَضْلِکَ
وَ لَکَ الْحَوْلُ بِقُوَّتِکَ وَ لَکَ الْکِبْرِیَاءُ بِعَظَمَتِکَ وَ لَکَ الْحَمْدُ وَ الْجَبَرُوتُ
بِسُلْطَانِکَ وَ لَکَ الْمَلَکُوتُ بِعِزَّتِکَ وَ لَکَ الْقُدْرَهُ بِمُلْکِکَ وَ لَکَ الرِّضَا بِأَمْرِکَ
وَ لَکَ الطَّاعَهُ عَلَى خَلْقِکَ أَحْصَیْتَ (کُلَّ شَیْءٍ عَدَداً)[۶] وَ أَحَطْتَ (بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْماً)[۷]
وَ (وَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَهً)[۸] وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ عَظِیمُ الْجَبَرُوتِ عَزِیزُ السُّلْطَانِ
قَوِیُّ الْبَطْشِ مَلِکُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ رَبُّ الْعَالَمِینَ ذُو الْعَرْشِ الْعَظِیمِ
وَ الْمَلَائِکَهِ الْمُقَرَّبِینَ (یُسَبِّحُونَ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ لا یَفْتُرُونَ)[۹]
فَسُبْحَانَ الَّذِی لَا یَمُوتُ أَبَدَ الْأَبَدِ وَ سُبْحَانَ رَبِّ الْعِزَّهِ أَبَدَ الْأَبَدِ
وَ سُبْحَانَ الْقُدُّوسِ رَبِّ الْعِزَّهِ أَبَدَ الْأَبَدِ وَ سُبْحَانَ رَبِّ الْمَلَائِکَهِ وَ الرُّوحِ
سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَى سُبْحَانَ رَبِّی وَ تَعَالَى سُبْحَانَ الَّذِی فِی السَّمَاءِ عَرْشُهُ وَ فِی الْأَرْضِ قُدْرَتُهُ
وَ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْبَحْرِ سَبِیلُهُ وَ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْقُبُورِ قَضَاؤُهُ
وَ سُبْحَانَ الَّذِی فِی الْجَنَّهِ رِضَاهُ وَ سُبْحَانَ الَّذِی فِی جَهَنَّمَ سُلْطَانُهُ
سُبْحَانَ الَّذِی سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَهُ سُبْحَانَ مَنْ لَهُ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْءٍ
سُبْحَانَ اللَّهِ بِالْعَشِیِّ وَ سُبْحَانَ اللَّهِ بِالْإِبْکَارِ سُبْحَانَهُ وَ بِحَمْدِهِ عَزَّ وَجْهُهُ
وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ عَلَا اسْمُهُ وَ تَبَارَکَ وَ تَقَدَّسَ فِی مَجْلِسِ وَقَارِهِ وَ کُرْسِیِّ عَرْشِهِ یَرَى کُلَّ عَیْنٍ
وَ لَا تَرَاهُ عَیْنٌ وَ یُدْرِکُ کُلَّ شَیْءٍ وَ (لا تُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ)[۱۰]
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ وَ نَبِیِّکَ أَمْراً خَصَصْتَنَا بِهِ دُونَ مَنْ عَبَدَ غَیْرَکَ
وَ تَوَلَّى سِوَاکَ وَ صَلِّ اللَّهُمَّ عَلَیْهِ بِمَا انْتَجَبْتَهُ لَهُ مِنْ رِسَالَتِکَ وَ أَکْرَمْتَهُ بِهِ مِنْ نُبُوَّتِکَ
وَ لَا تَحْرِمْنَا النَّظَرَ إِلَى وَجْهِهِ وَ الْکَوْنَ مَعَهُ فِی دَارِکَ وَ مُسْتَقَرٍّ مِنْ جِوَارِکَ
اللَّهُمَّ کَمَا أَرْسَلْتَهُ فَبَلَّغَ وَ حَمَّلْتَهُ فَأَدَّى حَتَّى أَظْهَرَ سُلْطَانَکَ وَ آمَنَ بِکَ لَا شَرِیکَ لَکَ
فَضَاعِفِ اللَّهُمَّ ثَوَابَهُ وَ کَرَمَهُ بِقِرْبَهٍ مِنْکَ کَرَامَهً یَفْضُلُ بِهَا عَلَى جَمِیعِ خَلْقِکَ
وَ یَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ مِنْ عِبَادِکَ
وَ اجْعَلْ مَثْوَانَا مَعَهُ فِیمَا لَا ظَعْنَ لَهُ مِنْهُ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَسْأَلُکَ بِحَوْلِکَ وَ قُوَّتِکَ وَ طَوْلِکَ
وَ مَنِّکَ وَ عَظِیمِ مُلْکِکَ وَ جَلَالِ ذِکْرِکَ وَ کِبَرِ مَجْدِکَ وَ کِبَرِ سُلْطَانِکَ
وَ لُطْفِ جَبَرُوتِکَ وَ تَجَبُّرِ عَظَمَتِکَ وَ حِلْمِ عَفْوِکَ وَ تَحَنُّنِ رَحْمَتِکَ وَ تَمَامِ کَلِمَاتِکَ
وَ نَفَاذِ أَمْرِکَ وَ رُبُوبِیَّتِکَ الَّتِی دَانَ لَکَ بِهَا کُلُّ ذِی رُبُوبِیَّهٍ
وَ أَطَاعَکَ بِهَا کُلُّ ذِی طَاعَهٍ وَ تَقَرَّبَ إِلَیْکَ بِهَا کُلُّ ذِی رَغْبَهٍ فِی مَرْضَاتِکَ
وَ یَلُوذُ بِهَا کُلُّ ذِی رَهْبَهٍ مِنْ سَخَطِکَ أَنْ تَرْزُقَنِی فَوَاتِحَ الْخَیْرِ
وَ خَوَاتِمَهُ وَ ذَخَائِرَهُ وَ جَوَائِزَهُ وَ فَوَاضِلَهُ وَ خَیْرَهُ وَ نَوَافِلَهُ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اهْدِ بِالْیَقِینِ فِعْلَنَا وَ أَصْلِحْ بِالْیَقِینِ سَرَائِرَنَا
وَ اجْعَلْ قُلُوبَنَا مُطْمَئِنَّهً إِلَى ذِکْرِکَ وَ أَعْمَالَنَا خَالِصَهً لَکَ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَسْأَلُکَ الرِّبْحَ مِنَ التِّجَارَهِ الَّتِی لَا تَبُورُ
وَ الْغَنِیمَهَ مِنَ الْأَعْمَالِ الْخَالِصَهِ الْفَاضِلَهِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ
وَ الذِّکْرَ الْکَثِیرَ لَکَ وَ الْعَفَافَ وَ السَّلَامَهَ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْخَطَایَا
اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا أَعْمَالًا زَاکِیَهً مُتَقَبَّلَهً تَرْضَى بِهَا عَنَّا
وَ تُسَهِّلُ لَنَا سَکْرَهَ الْمَوْتِ وَ شِدَّهَ هَوْلِ یَوْمِ الْقِیَامَهِ
اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ خَاصَّهَ الْخَیْرِ وَ عَامَّتَهُ لِخَاصِّنَا وَ عَامِّنَا
وَ الزِّیَادَهَ مِنْ فَضْلِکَ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهٍ وَ النَّجَاهَ مِنْ عَذَابِکَ وَ الْفَوْزَ بِرَحْمَتِکَ
اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیْنَا لِقَاءَکَ وَ ارْزُقْنَا النَّظَرَ إِلَى وَجْهِکَ وَ اجْعَلْ لَنَا فِی لِقَائِکَ نَضْرَهً وَ سُرُوراً
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَحْضِرْنَا ذِکْرَکَ عِنْدَ کُلِّ غَفْلَهٍ
وَ شُکْرَکَ عِنْدَ کُلِّ نِعْمَهٍ وَ الصَّبْرَ عِنْدَ کُلِّ بَلَاءٍ
وَ ارْزُقْنَا قُلُوباً وَجِلَهً مِنْ خَشْیَتِکَ خَاشِعَهً لِذِکْرِکَ مُنِیبَهً إِلَیْکَ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یُوفِی بِعَهْدِکَ وَ یُؤْمِنُ بِوَعْدِکَ
وَ یَعْمَلُ بِطَاعَتِکَ وَ یَسْعَى فِی مَرْضَاتِکَ وَ یَرْغَبُ فِیمَا عِنْدَکَ
وَ یَفِرُّ إِلَیْکَ مِنْکَ وَ یَرْجُو أَیَّامَکَ وَ یَخَافُ سُوءَ حِسَابِکَ
وَ یَخْشَاکَ حَقَّ خَشْیَتِکَ وَ اجْعَلْ ثَوَابَ أَعْمَالِنَا جَنَّتَکَ بِرَحْمَتِکَ
وَ تَجَاوَزْ عَنْ ذُنُوبِنَا بِرَأْفَتِکَ وَ أَعِذْنَا مِنْ ظُلْمَهِ خَطَایَانَا بِنُورِ وَجْهِکَ
وَ تَغَمَّدْنَا بِفَضْلِکَ وَ أَلْبِسْنَا عَافِیَتَکَ وَ هَنِّئْنَا کَرَامَتَکَ
وَ أَتْمِمْ عَلَیْنَا نِعْمَتَکَ وَ أَوْزِعْنَا أَنْ نَشْکُرَ رَحْمَتَکَ آمِینَ إِلَهَ الْحَقِّ رَبَّ الْعَالَمِینَ
وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین.
اعمال مخصوص روز یکشنبه
ذکر مخصوص روز یکشنبه
ذکر صد مرتبه «یا ذَالْجَلالِ وَالْاِکْرام؛ ای صاحب جلال و بزرگواری» در روز یکشنبه مستحب است و ثواب فراوانی دارد. گفتن این ذکر که صفت شکوه و بزرگواری و جلال و عظمت خداوند را یادآوری می کند، باعث می شود که انسان باایمان، در طول روز همواره به یاد خداوند مهربان باشد و او را همیشه و در هر حالت، حاضر و ناظر بر اعمال خویش ببیند. این ذکر، موجب فتح و نصرت می شود.
نمازهای مخصوص روز یکشنبه
نماز روز یکشنبه
وَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ صَلَّى یَوْمَ اَلْأَحَدِ أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ یَقْرَأُ فِی کُلِّ رَکْعَهٍ فَاتِحَهَ اَلْکِتَابِ مَرَّهً وَ آمَنَ اَلرَّسُولُ إِلَى آخِرِهَا کَتَبَ اَللَّهُ تَعَالَى لَهُ بِکُلِّ نَصْرَانِیٍّ وَ نَصْرَانِیَّهٍ عِبَادَهَ أَلْفِ سَنَهٍ تَمَامَ اَلْخَبَرِ.
هر کس روز یکشنبه چهار رکعت نماز بخواند در هر رکعت یکبار فاتحه الکتاب و آمن الرسول را تا آخر سوره بخواند، خداوند به تعداد هر مرد و زن نصرانی، یک سال تمام، خیر و نیکی برای او می نویسد.[۱۱]
نماز دیگر روز یکشنبه
نماز روز یکشنبه: و نیز از آن حضرت روایت شده: هر که روز یکشنبه چهار رکعت نماز بجاى آورد و در هر رکعت سوره حمد و تبارک بخواند، حق تعالى او را در بهشت جا دهد، هر جاى آنکه بخواهد.[۱۲]
نماز یکشنبه ذی القعده
نمازی مستحبی است که هم می توان دورکعتی خواند و هم چهار رکعتی، به این صورت که در یکی از روزهای یکشنبه ماه ذی القعده خوانده می شود و آثار و فضائل بسیاری برای آن ذکر شده است از جمله آمرزش گناهان و با ایمان از دنیا رفتن که در روایات به آن اشاره شده است.
برای خواندن نماز یکشنبه، در یکی از یکشنبه های ماه ذی القعده (فرقی نمی کند کدام یکشنبه) غسل کرده و سپس برای نماز وضو بگیرد و دو نماز دو رکعتی مانند نماز صبح و یا فقط یک نماز دو رکعتی، به نیت نماز یکشنبه ماه ذی القعده بخواند، به این صورت که در هر رکعت، یک بار سوره حمد و سه بار سوره اخلاص و یک بار سوره ناس و یک بار سوره فلق خوانده می شود و پس از پایان چهار رکعت، هفتاد بار ذکر اَستَغفِرُ اللهَ و اَتوبُ إلیه را بگوید و استغفار نماید و پس از آن، یک بار ذکر لا حول و لا قوه الا بالله را بگوید و سپس این دعا را بخواند:
«یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ ذُنُوبَ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ»[۱۳]
دعاها و زیارات مخصوص روز یکشنبه
روز یک شنبه مانند روزهای دیگر هفته دارای آداب و اعمال و دعاهای مستحبی است که انجام آنها آثار پرخیر و برکتی دارد. روز یک شنبه به نام مبارک امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله نامگذاری شده است و هر یک زیارت مخصوصی دارند که خواندن آنها در این روز سفارش شده است.
زیارت امیر المؤمنین علیه السلام
اَلسَّلامُ عَلَی الشَّجَرَهِ النَّبَوِیَّهِ وَالدَّوْحَهِ الْهاشِمِیَّهِ الْمُضیئَهِ الْمُثْمِرَهِ بِالنَّبُوَّهِ الْمُونِقَهِبِالْإِمامَهِ وَعَلی ضَجیعَیْکَ آدَمَ وَنُوحٍ عَلَیْهِمَا السَّلامُ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلی اَهْلِبَیْتِکَ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَ عَلَی الْمَلائِکَهِ الْمُحْدِقینَ بِکَ وَالْحآفّینَبِقَبْرِکَ یا مَوْلایَ یا اَمیرَ الْمُوْمِنینَ هذا یَوْمُ الْأَحَدِ وَهُوَ یَوْمُکَ وَبِاسْمِکَ وَاَنَاضَیْفُکَ فیهِ وَ جارُکَ فَاَضِفْنی یا مَوْلایَ وَاَجِرْنی فَاِنَّکَ کَریمٌ تُحِبُّ الضِّیافَهَ وَمَأْمُورٌ بِالْإِجارَهِ فَافْعَلْ ما رَغِبْتُ اِلَیْکَ فیهِ وَرَجَوْتُهُ مِنْکَ بِمَنْزِلَتِکَ وَ آلِ بَیْتِکَعِنْدَاللَّهِ وَمَنْزِلَتِهِ عِنْدَکُمْ وَبِحَقِّ ابْنِ عَمِّکَ رَسُولِ اللَّهِ – صَلَّیاللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَوَعَلَیْهِمْ وَعَلَیْکُمْ اَجْمَعینَ! [۱۴]
زیارت حضرت زهرا سلام الله
اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا مُمْتَحَنَهُ امْتَحَنَکِ الَّذی خَلَقَکِ فَوَجَدَکِ لِمَا امْتَحَنَکِ صابِرَهً اَنَا لَکِمُصَدِّقٌ صابِرٌ عَلی ما اَتی بِهِ اَبُوکِ وَوَصِیُّهُ صَلَواتُاللَّهِ عَلَیْهِما وَاَنَا اَسْئَلُکِ اِنْکُنْتُ صَدَّقْتُکِ اِلاَّ اَلْحَقْتِنی بِتَصْدیقی لَهُما لِتُسَرَّ نَفْسی فَاشْهَدی اَنّی ظاهِرٌبِوَِلایَتِکِ وَ وَِلایَهِ آلِ بَیْتِکِ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ اَجْمَعینَ.[۱۵]
دعای امام سجاد علیه السلام در روز یکشنبه
در کتاب بلد الامین، دعایی منسوب به امام سجاد علیه السلام برای روز یکشنبه آمده است که خواندن آن، توصیه شده و مطلع آن چنین است: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِی لاَ أَرْجُو إِلاَّ فَضْلَهُ وَ لاَ أَخْشَی إِلاَّ عَدْلَهُ …»
دعای امام سجاد (ع) در روز یکشنبه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِی لَا أَرْجُو إِلَّا فَضْلَهُ وَ لَا أَخْشَى إِلَّا عَدْلَهُ
وَ لَا أَعْتَمِدُ إِلَّا قَوْلَهُ وَ لَا أَتَمَسَّکُ إِلَّا بِحَبْلِهِ
بِکَ أَسْتَجِیرُ یَا ذَا الْعَفْوِ وَ الرِّضْوَانِ مِنَ الظُّلْمِ وَ الْعُدْوَانِ
دعای امام کاظم علیه السلام در روز یکشنبه
ابراهیم کفعمی، در کتاب بلد الامین، دعایی منسوب به امام موسی کاظم علیه السلام برای روز یکشنبه آورده است که مطلع نخست آن چنین است: «مَرْحَباً بِخَلْقِ اللَّهِ الْجَدِیدِ وَ بِکُمَا مِنْ کَاتِبَیْنِ وَ شَاهِدَیْنِ اکْتُبَا بِسْمِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ …»
دعای امام کاظم(ع) در روز یکشنبه
تسبیح مخصوص روز یکشنبه
یکی دیگر از اعمال مخصوص روز یکشنبه، ذکر تسبیح خداوند سبحان است به این شرح:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ سُبْحَانَ مَنْ مَلَأَ الدَّهْرَ قُدْسُهُ
سُبْحَانَ مَنْ یَغْشَی الْأَبَدَ نُورُهُ سُبْحَانَ مَنْ أَشْرَقَ کُلَّ شَیْءٍ ضَوْؤُهُ
سُبْحَانَ مَنْ یُدَانُ بِدِینِهِ کُلُّ دِینٍ وَ لَا یُدَانُ بِغَیْرِ دِینِهِ
سُبْحَانَ مَنْ قَدَرَ بِقُدْرَتِهِ کُلَّ قَدْرٍ وَ لَا یَقْدِرُ أَحَدٌ قَدْرَهُ
سُبْحَانَ مَنْ لَا یُوصَفُ عِلْمُهُ سُبْحَانَ مَنْ لَا یَعْتِدِی عَلَی أَهْلِ مَمْلَکَتِهِ
سُبْحَانَ مَنْ لَا یَأْخُذُ أَهْلَ الْأَرْضِ بِأَلْوَانِ الْعَذَابِ سُبْحَانَ الرَّءُوفِ الرَّحِیمِ
سُبْحَانَ مَنْ هُوَ مُطَّلِعٌ عَلَی خَزَائِنِ الْقُلُوبِ سُبْحَانَ مَنْ یُحْصِی عَدَدَ الذُّنُوبِ
سُبْحَانَ مَنْ لَا یَخْفَی عَلَیْهِ خَافِیَهٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ
سُبْحَانَ رَبِّیَ الْوَدُودِ سُبْحَانَ الْفَرْدِ الْوَتْرِ سُبْحَانَ الْعَظِیمِ الْأَعْظَم. [۱۶]
استعاذه مخصوص روز یکشنبه
یکی دیگر از اعمال مخصوص روز یکشنبه استعاذه است. استعاذه در اصطلاح فقهی، به دعایی گفته می شود که انسان برای دفع شر و اشخاص شرور، آن را می خواند تا خود را در پناه خداوند قرار دهد. استعاذه این روز، از استعاذه های ابی جعفر امام جواد علیه السلام است به این شرح:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ اسْتَوَی الرَّبُّ عَلَی الْعَرْشِ وَ قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ بِحِکْمَتِهِ
وَ زَهَرَتِ النُّجُومُ بِأَمْرِهِ وَ رَسَتِ الْجِبَالُ بِإِذْنِهِ لَا یُجَاوِزُ اسْمُهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ
الَّذِی دَانَتْ لَهُ الْجِبَالُ وَ هِیَ طَائِعَهٌ وَ انْبَعَثَتْ لَهُ الْأَجْسَادُ وَ هِیَ بَالِیَهٌ وَ بِهِ أَحْتَجِبُ عَنْ کُلِّ غَاوٍ
وَ بَاغٍ وَ طَاغٍ وَ جَبَّارٍ وَ حَاسِدٍ وَ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِی جَعَلَ بِهِ (بَیْنَ الْبَحْرَیْنِ حاجِزاً) وَ أَحْتَجِبُ بِاللَّهِ
(الَّذِی جَعَلَ فِی السَّماءِ بُرُوجاً وَ جَعَلَ فِیها سِراجاً وَ قَمَراً مُنِیراً) وَ زَیَّنَهَا لِلنَّاظِرِینَ وَ حَفِظَهَا (مِنْ کُلِّ شَیْطانٍ رَجِیمٍ )
وَ جَعَلَ فِی الْأَرْضِ رَواسِیَ جِبِالًا أَوْتَاداً أَنْ یُوصَلَ إِلَیَّ بِسُوءٍ أَوْ فَاحِشَهٍ أَوْ بَلِیَّهٍ-
(حم تَنْزِیلٌ مِنَ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ) (حم عسق کَذلِکَ یُوحِی إِلَیْکَ وَ إِلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ) وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ
آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلَّمَ تَسْلِیما.[۱۷]
کاری از تحریریه ستاد اقامه نماز
پی نوشت ها
- کتاب بلدالامین نوشته شیخ تقی الدین ابراهیم کفعمی بوده و به موضوعاتی همچون ادعیه و اوراد و زیارات و اعمال سنه پرداخته است. دعاهای معروف شیعیان مانند دعای کمیل، دعای جوشن کبیر، دعای جوشن صغیر، دعای فرج، دعای توسل در این کتاب آمده است. حسن ختام کتاب دعای «الأسماء الحسنی»، و دعای تهلیل قرآن است. نام کامل این کتاب «البلد الامین و الدرع الحصین من الادعیه و الاعمال و الاوراد و الاذکار» است که از کتب مشهور و معتبر در دعا و آداب دینی و امور عبادتی محسوب می‌شود
- کتاب مصباح المتهجد نوشته شیخ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی یکی از مهمترین و معتبرترین منابع مربوط به دعا و اعمال (عبادات) مستحب در طول ایام سال است که توسط شیخ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی (۳۸۵ق ـ ۴۶۰ق) تألیف شده است. این کتاب بر اساس روایات معتبر نبوی و اهل بیت علیهم السلام تنظیم شده است. نام کامل آن مِصباحُ المُتَهجِّد و سلاحُ المُتَعَبّد است. شیخ طوسی برای استفادهٔ عموم از این کتاب، به تلخیص آن دست زد و آن را مصباح المتهجد صغیر نام نهاد، البته اصل کتاب المصباح در دست نیست و کتاب حاضر در واقع همان تلخیص خود شیخ طوسی از اصل کتاب است.
- ابراهیم کفعمی، بلد الامین
- سوره البقره، آیه ۲۸۵
- ابراهیم کفعمی، بلد الامین
- سوره الجن،آیه ۲۸
- سوره الطلاق،آیه ۱۲
- سوره غافر،آیه ۷
- سوره الانبیاء،آیه ۲۰
- سوره الانعام،آیه ۱۰۳
- شیخ طوسی، مصباح المجتهد
- شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان
- مفاتیح الجنان، اعمال ماه ذیقعده، نماز روز یکشنبه، ص۳۴۴
- مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی؛ زیارات
- همان
- بلدالامین، ذکر تسابیحها الأیام؛ تسبیح یوم الأحد
- وبگاه موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام
