فضیلت و آثار خواندن سوره تغابن
تغابن شصت و چهارمین سوره قرآن کریم است که به معاد و آفرینش انسان اشاره دارد. آیه پانزدهم آن از جمله آیات شناخته شده‌ای است که فرزندان و اموال را موجب آزمایش انسان می‌داند. سوره تغابن از سوره های مدنی قرآن به‌شمار می‌رود که در جزء بیست و هشتم قرار گرفته است. در روایات در مورد فضیلت قرائت آن آمده که موجب دفع مرگ ناگهانی خواهد شد؛ همچنین از خواص خواندن آن گفته شده که برای غلبه بر دشمن مفید است. برای شناخت بیشتر سوره مبارکه تغابن با ما باشید.
دلیل نامگذاری سوره تغابن و ویژگی‌های آن
دلیل نامیدن این سوره به تغابن این است که «در آیه نهم آن به روز قیامت «یوم‌التغابن» گفته شده است» (۱). «یوم‌التغابن در این سوره به‌معنی روزی که زیانکاری در معاملات انسان با خدا در زندگی، آشکار خواهد شد» (۲). سوره تغابن «در ترتیب نزول صد و دهمین سوره‌ای است که بر رسول گرامی اسلام نازل شده است» (۳). این سوره«۱۸ آیه، ۲۴۲ کلمه و ۱۰۹۱ حرف دارد و از نظر حجمی از سوره‌های نسبتاً کوتاه قرآن به‌شمار می‌رود و به این دلیل که با تسبیح خداوند شروع می‌شود در گروه سوره‌های مسبحات قرآن جای دارد» (۴). سوره تغابن «به دلیل داشتن تناسب محتوایی با سوره ممتحنه از جمله سوره‌های ممتحنات قرآن نیز است» (۵). محتوای آن «به معاد و روز جزا، توکل به خدا، قرض دادن در راه خدا و جهاد می‌پردازد» (۶). محور اصلی آن «ترغیب مؤمنان به انفاق در راه خدا و تحمل کردن سختی‌های ایمان به خدا و جهاد در راه او است» (۷).
فضیلت و آثار خواندن سوره تغابن
در مورد فضائل قرائت این سوره می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.
دفع مرگ ناگهانی
در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است که «هر کس سوره تغابن را بخواند، مرگ‌های ناگهانی از او دفع خواهد شد» (۸).
شهادت برای قرائت‌کننده
از امام صادق (ع) نقل شده است که در مورد فضیلت خواندن سوره تغابن فرمودند که «اگر فردی سوره تغابن را در نمازهای واجب بخواند این سوره در روز قیامت شفیع او خواهد بود و سوره تغابن شهادت‌دهنده عادلی است که در نزد خداوند در روز رستاخیز به سود قرائت‌کننده شهادت می‌دهد، و بعد از آن از او جدا نخواهد شد تا اینکه او را وارد بهشت نماید» (۹).
از امام محمد باقر (ع) روایت است که در مورد فضیلت خواندن سوره مسبحات (سوره‌هایی که با تسبیح خدا آغاز می‌شوند، فرموده‌اند که «هر کس سوره‌های مسبحات را بخواند قبل از آنکه بمیرد حضرت قائم (ع) را درک می‌کند و اگر از دنیا برود در جوار پیامبر گرامی اسلام خواهد بود» (۱۰).
آثار و برکات خواندن سوره تغابن
در ادامه به آثار و برکات قرائت و نیز نوشتن این سوره می‌پردازیم.
امنیت و دفع دشمن
از رسول خدا (ص) نقل است که «قرائت سوره تغابن در زمانی که با سلطان و حاکمی روبرو می‌شوند که از او می‌ترسند، موجب امنیت و دفع او خواهد شد» (۱۱).
پیدا شدن شی گمشده
«اگر فردی چیزی را در زمین پنهان کند و فراموش کند که آن را در کجا دفن نموده آیه ۷ سوره تغابن «زَعَمَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَنْ لَنْ یُبْعَثُوا قُلْ بَلَى وَرَبِّی لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرٌ» را در کاغذی نو نوشته و با آب پاکی آن را بشوید و ابتدا در آن مکان که گمان ندارد شی دفن شده در آنجا است، کندر بسوزاند و پس از آن آب شسته شده را بر آنجا بپاشد، خداوند او را به شی دفن شده هدایت خواهد کرد» (۱۲).
کلام پایانی
تغابن یکی از سوره‌های قرآن کریم است که آیه هفدهم آن به‌عنوان یکی از آیات معروف قرآن به توصیف انفاق در راه خدا به عنوان قرض به خدا می‌پردازد، که خداوند آن را چندین برابر خواهد کرد. از فضایل خواندن آن آمده که قرائت‌کننده آن در آخرت در جوار رسول خدا (ص) قرار خواهد گرفت. و از خواص نوشتن این سوره در روایات آمده که برای پیدا شدن شی گمشده مفید است.
کاری از تحریریه ستاد اقامه نماز
پی‌نوشت
- دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۶.
- راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ذیل واژه غبن.
- معرفت، آموزش علوم قرآنی، ج۲، ص ۱۶۸.
- دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۶.
- رامیار، تاریخ قرآن، ج۲، ۳۶۰ و ۵۹۶. فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ج۱، ص ۲۶۱۲.
- دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۶.
- طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص ۲۹۴.
- مجمع‌البیان، ج۱۰، ص ۲۷.
- ثواب‌الاعمال، ص ۱۱۸.
- همان، ص ۱۱۹.
- تفسیر البرهان، ج۵، ص ۳۹۱.
- همان.
