فضیلت و آثار خواندن سوره حشر

پنجاه و نهمین سوره قرآن حشر نام دارد که در مدینه بر رسول خدا (ص) نازل شده و در جزء بیست و هشتم جای دارد. از جمله فضایل قرائت این سوره که در روایات آمده میتوان به آمرزش گناهان، طلب مغفرت آسمان‌ها و زمین و فرشتگان برای قرائت‌کننده آن و شهید از دنیا رفتن اشاره نمود. از آثار و برکات سوره حشر نیز ذکر شده که برای شفای بیمار، در امان بودن از بلایا و تقویت حافظه مفید است. در این مقاله قصد داریم این سوره را برای شما معرفی و فضائل و آثار خواندن سوره حشر را بیان نماییم، اگر می‌خواهید با این سوره قرآن بیشتر آشنا شوید، تا پایان ما را همراهی کنید.

معرفی سوره حشر

دلیل نامگذاری سوره حشر این است که «در آیه دوم این سوره از حشر سخن به میان آمده است. حشر در این آیه آوارگی انبوه یهودیان پیمان‌شکن بنی نضیر معنی می‌دهد. به همین دلیل نام دیگر سوره حشر را بنی‌نضیر گفته‌اند» (۱). این سوره «در ترتیب نزول صد و یکمین سوره‌ای است که بر رسول خدا (ص) نازل شده است» (۲). سوره حشر از ۲۴ آیه، ۴۴۵ کلمه و ۱۹۱۳ حرف تشکیل شده است» (۳) و از نظر حجمی «حدود نیم حزب از قرآن را در بر می‌گیرد. سوره حشر به این دلیل که با تسبیح خداوند آغاز می‌شود از سوره‌های مسبحات قرآن است» (۴). همچنین سوره حشر «به این دلیل که با سوره ممتحنه تناسب محتوایی دارد از سوره‌های ممتحنات قرآن به‌شمار می‌رود» (۵). محتوای سوره حشر به «تسبیح و نیایش خداوند، صفات جمال و جلال الهی، داستان یهودیان بنی‌نضیر، احکام تقسیم اموال و غنایمی که بدون جنگ نصیب مسلمانان می‌گردد، ملامت منافقان و توصیف و تمجید از مهاجران می‌پردازد» (۶).

فضیلت‌های خواندن سوره حشر

در روایاتی از رسول گرامی اسلام و ائمه (ع) به فضیلت‌های قرائت این سوره اشاره شده که در ذیل آن‌ها را بیان می‌کنیم.

طلب آمرزش و شهید از دنیا رفتن

 از پیامبر (ص) روایت شده است که «هر فردی سوره حشر را بخواند، جهنم و بهشت و کرسی و عرش و حجاب‌های آن‌ و آسمان‌های هفتگانه و نیز زمین‌های هفتگانه و بادها، و هوا و پرندگان و کوه‌ها درختان و خورشید و ماه و فرشتگان همه بر او درود و صلوات خواهند فرستاد و برای او طلب آمرزش و مغفرت می‌نمایند و اگر در همان روز یا شب خواندن سوره حشر، از این دنیا برود شهید محسوب خواهد شد» (۷).

در امان بودن

در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که «هر کس در هنگام عصر سوره الرحمن و حشر را بخواند، خداوند فرشته‌ای را با شمشیر برهنه مأمور می‌نماید که تا صبح از او محافظت کند» (۸).

رستگار شدن

در روایت دیگری از پیامبر گرامی اسلام ذکر شده که «هر کس سوره حشر را بخواند، در گروه حزب الله قرار می‌گیرد که رستگارانند» (۹).

شهید از دنیا رفتن

انس بن مالک از پیامبر (ص) نقل کرده است که « به مردی فرمود: هرگاه می‌خواهی به تختخواب خود بروی سوره حشر را بخوان و اگر از دنیا بروی شهید محسوب می‌شوی» (۱۰).

اسم اعظم خداوند و رفتن به بهشت

همان‌طور که می‌دانیم اسم اعظم خداوند اسمی است که اگر به آن دست یابیم، بسیاری از مشکلات مادی و معنوی برطرف خواهد شد و می‌توان با استفاده از آن به بسیاری از مقامات رسید. در روایتی از رسول خدا (ص) آمده که «اسم اعظم خداوند در شش آیه آخر سوره حشر ذکر شده است» (۱۱). همچنین از ایشان روایت است که «هر کس آیات آخر سوره حشر را در هر شب و روز قرائت کند و در آن روز یا شب بمیرد، بهشت بر او واجب خواهد شد» (۱۲).

آثار و برکات خواندن سوره حشر

از جمله آثار و برکاتی که با خواندن و نوشتن سوره حشر می‌توان به آن‌ها دست یافت، در روایات به موارد زیر اشاره شده است.

شفای بیمار

آمده است که «اگر سوره حشر را با خلوص نیت بر بیمار قرائت کنند، انشاالله شفا بخش خواهد بود. در روایتی از رسول گرامی اسلام ذکر شده که هنگام خواندن سه آیه پایانی سوره حشر، دست را بر سر گذاشته و آیات را بخوانید که این دستور جبرئیل است از سوی خداوند و این عمل همه بیماری‌ها را به جز مرگ شفا می‌دهد» (۱۳).

حفظ و در امان بودن

در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است که «هر کس سوره حشر را در شب جمعه بخواند تا صبح از هر بلایی در امان خواهد بود» (۱۴).

تقویت حافظه و هوش

از امام صادق (ع) نقل شده است که «هر فردی سوره حشر را بنویسد و آن را با آب پاک بشوید و بنوشد حافظه‌ای قوی و هوشی بسیار نصیب او می‌گردد» (۱۵).

بخشش گناهان

از پیامبر (ص) روایت شده است که «هر کسی سه آیه آخر سوره حشر را بخواند، گناهان گذشته و آینده او بخشیده می‌شود» (۱۶).

درمان ورم پا

آمده که امام محمدباقر (ع) به جابر فرمودند: زمانی که جایی از پای تو ورم کرد برای آن آیه پایانی سوره حشر را سه بار قرائت کن که به اذن خداوند درد و ورم آن خوب می‌شود» (۱۷).

درمان سردرد

از حضرت علی (ع) نقل شده است که «آیه‌های پایانی سوره حشر موجب درمان سردرد خواهند شد» (۱۸).

سخن پایانی

سوره حشر یکی از سوره‌های قرآن کریم است که در روایاتی از رسول گرامی اسلام و ائمه (ع) به فضائل و آثار خواندن و نوشتن آن اشاره شده است. در روایات آمده که خواندن این سوره موجب رفتن به بهشت، قرار گرفتن در گروه حزب خدا و رستگاری خواهد شد. از آثار آن نیز ذکر شده که برای بخشش گناهان، درمان ورم پا و بهبود سردرد مفید است.

پی‌نوشت

1. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۴ ـ ۱۲۵۵.
2. معرفت، آموزش علوم قرآن، ج۱، ص ۱۶۸.
3. ابوالفتوح رازی، روض‌الجنان، ج۱۹، ص ۹۴.
4. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۴ ـ ۱۲۵۵.
5. رامیار، تاریخ قرآن، ص ۳۶۰ و ۵۹۶. فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ج۱، ص ۲۶۱۲.
6. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۴ ـ ۱۲۵۵.
7. ثواب‌الاعمال، ص ۱۱۷.
8. مجمع‌الببیان، ج۹، ص ۴۲۳.
9. تفسیر البرهان، ج۵، ص ۳۳۱.
10. الدرالمنثور، ج۶، ص ۱۸۷.
11. کنزالعمال، ج۵، ص ۱۹۴.
12. الدرالمنثور، ج۶، ص ۱۸۷.
13. بحارالانوار، ج۸۹.
14. تفسیر البرهان، ج۵، ص ۳۳۱.
15. همان.
16. مجمع‌البیان، ج۹، ص ۴۳۹.
17. وسائل‌الشیعه، ج۲، ص ۴۲۴.
18. بحارالانوار، ج۸۹، ص ۳۰۸.