احکام وضو و غسل با میکروبلیدینگ ابرو + نظرات مراجع تقلید
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم می فرماید: «إنّ اللّه َ تعالى جمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ ، و یُحِبُّ أنْ یَرى أثَرَ نِعمَتِهِ على عَبدِهِ»: خداوند متعال زیباست و زیبایی را دوست دارد و خواستار آن است که اثر نعمت خود را در بنده اش ببیند.[۱] در قرآن کریم نیز بارها به مطلوبیت زیبایی در نزد خداوند اشاره شده است، از آن جمله: «یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ» ای فرزندان آدم! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد با خود داشته باشید و خود را به زر و زیور بیارایید.[۲] بنابراین، مجرد زیبایی و تلاش برای زیبا شدن، نه تنها اشکالی ندارد، بلکه پسندیده و مطلوب نیز هست. اما آنچه که شایسته توجه است، رعایت حدود و توجه به احکام الهی است. در این مقاله قصد داریم به موضوع «احکام وضو و غسل با میکروبلیدینگ ابرو + نظرات مراجع تقلید» بپردازیم.
میکرو ابرو یا میکروبلیدینگ ابرو چیست؟
امروزه، با پیشرفت های علمی و صنعتی و هنری و … روشهای جدیدی برای رفع و پوشاندن نواقص و معایب ظاهری انسان ابداع شده است. میکروبیلدینگ یکی از این روش های جدید است که برای زیبایی ابرو و پوشاندن معایبی مثل ریزش و سوختگی و …ابداع شده است.
میکرو در واقع یک نوع تاتوی نیمه دائمی و موقتی است که روی ابرو اجرا میشود، اما بر خلاف خالکوبی‌های سنتی که در آن از تفنگ تاتو استفاده میشود، در میکرو بیلدینگ از یک ابزار ویژه به شکل تیغه استفاده میشود که روی آن یک ردیف از سوزن‌های بسیار ریز قرار دارند که به سختی قابل رویت هستند و برای ایجاد خراش‌هایی شبیه تار مو در قسمت هایی از ابرو که تراکم کمی دارند و یا کاملاً ریخته اند و قرار دادن رنگ در این خراش‌ها استفاده می‌شوند.
لزوم آگاهی از احکام قبل از انجام میکرو ابرو
درست است که زیبایی های ظاهری با توجه به شرایط دنیای کنونی و ذات زیبایی پسند انسان از امور مهم و اساسی است، اما مهم تر و اساسی تر از زیبایی های ظاهری، زیبایی ها و طهارت باطنی انسان است؛ به این دلیل که انسان آنچه را با خود به دنیای دیگر می برد، اعمال و کردارش است نه جسم و ظاهرش! بنابراین، ضروری است که قبل از اقدام به اعمال زیبایی بر روی صورت و یا هر قسمت دیگری از بدن، از احکام شرعی آن مثل غسل و وضو و نماز و …مطلع شد. چه بسا غفلت و کوتاهی در این امر، باعث آسیب رسیدن به اعمال عبادی و فرایض شخص با ایمان شود و او را از دریافت و درک کامل فیوضات معنوی اعمال عبادی صحیح و صواب، محروم سازد.
در زمینه جایز بودن یا عدم جواز میکرو ابرو، سؤالاتی مطرح می شود که پاسخ آنها می تواند در انتخاب مسیر درست، راهنمای ما باشد. برای بررسی پاسخ مراجع عظام تقلید به این سؤالات همراه ما باشید:
آیا میکروبلیدینگ ابرو جایز است؟
- دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): هرگاه ضرر خاصّى براى بدن نداشته باشد عکسهاى موجب فساد اخلاق در آن نباشد جایز است و در هرحال براى وضو و غسل مشکلى ایجاد نمى کند.
- نظر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اگر خالکوبى مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.
- دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): فی نفسه جایز است.
- دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): کار خوبی نیست و در بعضی موارد مانند نقش زدن اسامی مقدسه مثل اسم خدا و پیغمبران و ائمه علیهم السلام حرام است.
- پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است: اگر ضرری برای بدن نداشته باشد، و اشکال آن مستهجن نباشد و باعث وهن شخصیت شخص نشود، بلامانع است. اگر نقشی که خالکوبی می شود، مشتمل بر امر حرامی، مانند تصویر زنان نامحرم نباشد، و در عرف موجب تحقیر شخص نگردد و برای مردان، تشبّه به زنان محسوب نشود، جایز است.
جمع بندی نظرات مراجع تقلید درباره جایز بودن میکرو ابرو:
اکثر مراجع تقلید در مورد ( میکروبیلیدینگ ابرو یا فیبروز= سایه و هاشور} فرموده اند:
«اگر میکرو و سایه و هاشور ابرو، مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، جایز است مگر در حالتی که مانعی بر روی پوست ایجاد کرده و دارای جرم باشد، به گونه ای که مانع رسیدن آب به پوست شود، در این صورت جایز نیست.»
آیا غسل و وضو با میکروبلیدینگ صحیح است؟
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی): مانع وضو نیست.
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی): اگر مانع رسیدن آب به محل وضو یا غسل باشد، باید آن را برطرف کرد مگر این که تاتو زیر پوست باشد که در این صورت اشکال ندارد.
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی): اگر عمل مذکور مانع از رسیدن آب وضو و غسل به بشره باشد، جایز نیست.
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (مد ظله العالی): چنانچه مثل خالکوبی باشد و زیر پوست قرار گیرد، اشکالی ندارد، اما اگر روی پوست قرار گیرد و مانع از رسیدن آب وضو یا غسل باشد جایز نیست.
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی (مد ظله العالی): تاتو اگر مانع از رسیدن آب به پوست گردد جایز نیست و موجب بطلان وضو و غسل میشود و اگر کسی چنین کاری کرده باشد باید بردارد اگرچه مشقت داشته باشد.
جمع بندی نظرات مراجع عظام تقلید درباره صحت غسل و وضو با میکرو ابرو:
«میکرو ابرو و اعمال مشابه آن، چنانچه مانند خالکوبی باشند و زیر پوست قرار بگیرند و مانعی برای رسیدن آب در هنگام غسل و وضو ایجاد نکنند، منعی ندارند. از این رو مراجع توصیه می کنند که این اعمال زیبایی در ایام عادت ماهیانه انجام شوند تا به بهانه ضرر داشتن آب برای زخم های ناشی از آنها، وضو و غسل ترک نشود.»
آیا ابروی میکرو شده باید از نامحرم پوشیده شود؟
- پاسخ آیت الله مکارم شیرازی (دامت برکاته) :این کار در صورتى که آرایش تند محسوب نشود و منشأ فسادى نگردد جایز است (پوشاندن آن لازم نیست) ودر هر حال براى وضو و غسل اشکالى ندارد، زیرا چیزى نیست که روى پوست را بپوشاند. و اگر روی پوست باشد، باید در صورت امکان به هنگام غسل و وضو برطرف گردد.
- حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): در هر صورت اگر عرفا زینت محسوب شود، باید از نامحرم پوشانده شود.
- حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر فقط جاهاى خالى را پر مى‌کنید به طورى که زینت به حساب نیاید اشکال ندارد ولی اگر عرفا زینت به حساب بیاید زن باید آن را از مرد نامحرم بپوشاند.
- حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): لازم است از نامحرم بپوشانید.
- حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته): اگر تاتو شما در حد ابرو و مژه معمولی است و آرایش خاصی از نظر عموم مردم محسوب نمی‌شود، حکم ابرو و مژه را دارد و پوشاندن آن واجب نیست.
- حضرت آیت الله وحید خراسانی (مد ظله العالی): در هر صورت زینت است و باید از نامحرم بپوشاند.
جمع بندی نظرات مراجع تقلید درباره پوشاندن ابرو میکرو از نامحرم:
«اکثر مراجع، پوشاندن صورت را در صورتی که آرایش تند محسوب نشود و مفسده ای بر آن مترتب نباشد، لازم ندانسته اند.اما آیات عظام صافی گلپایگانی و وحید خراسانی آن را در هر صورت زینت دانسته و بر لزوم پوشاندن آن از نامحرم تأکید نموده اند.»
حکم وضو بعد از میکرو ابرو چیست؟
اگر بخواهیم کاملتر به این سوال نگاه کنیم بهتر است بپرسیم حکم وضو بعد از میکرو ابرو چیست و آیا می توان به جای وضو، تیمم کرد یا وضوی جبیره گرفت؟
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی: در هر حال براى وضو و غسل اشکالى ندارد، زیرا چیزى نیست که روى پوست را بپوشاند. و اگر روی پوست باشد، باید در صورت امکان به هنگام غسل و وضو برطرف گردد.
- پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای : در صورتی که آب برای پوست ضرر نداشته باشد، باید برای وضو مانع برطرف شده و وضو بگیرید. فی نفسه اشکال ندارد ولی اگر عرفا زینت محسوب شود، باید از نامحرم بپوشانند و اگر هاشور در زیر پوست باشد ضرری به صحت وضو و غسل نمی زند. [۳]
- پاسخ حضرت آیت الله سیستانی: جایز نیست کاری کنید که مجبور به تیمم شوید بلکه باید در ایام عادت ماهیانه انجام بدهید که مشکلی از این جهت پیش نیاید.[۴]
- پاسخ حضرت آیت الله شبیری زنجانی: فرض سوال مجوز هیج یک از امور مذکور نیست و فرد مذکور باید وضوی عادی بگیرد. اگر زیر پوست انجام شود و مانع رسیدن آب به اعضاء نباشد، جایز است، امّا اگر مستلزم حرامی شود مثلا شخص عاجز از وضو یا غسل کامل شود، جایز نیست.[۵]
- پاسخ آیت الله وحید سیستانی: انجام این کار هم برای آرایشگر و هم برای آن خانم حرام است مگر اینکه زیر پوست باشد و در ایام عادت ماهانه که مکلف به نماز نیست انجام دهد به طوری که از زمان پاک شدن از عادت بتواند وضو و غسل را به طور عادی انجام دهد و اگر شخصی این کار را انجام داد واجب است عباداتش را انجام دهد و بنابر احتیاط واجب هم وضوی جبیره نماید هم تیمم و بعد از خوب شدن محل، بنابر احتیاط واجب قضاء عبادات را به جا آورد.[۶]
- پاسخ آیت الله فاضل لنکرانی: هاشور کردن ابرو مجوز شرعی برای وضوی جبیره یا تیمم حساب نمی شود. خانم ها می توانند در ایام عادت ماهیانه که نماز به ایشان واجب نیست این کار را انجام دهند. در ضمن اگر با هاشور کردن جرمی روی پوست قرار می گیرد بر این اساس وضو با وجود آن جرم باطل است.[۷]
جمع بندی نظرات مراجع عظام تقلید درباره تیمم و وضوی جبیره پس از انجام میکرو ابرو و اعمال مشابه آن:
«اکثر علما و مراجع در اینکه میکرو و اعمال نظیر آن، مانعی برای غسل و وضو ایجاد نمی کنند اتفاق نظر دارند، یعنی چنانچه آب برای زخم ناشی از این اعمال، ضرری نداشته باشد، باید وضو و غسل را به سیاق گذشته انجام دهد. در صورت ضرر داشتن آب برای محل مورد نظر، این کار را در ایام عادت ماهیانه انجام دهند.»
نتیجه گیری
اعمالی مثل تتو، هاشور، فیبروز و میکرو ابرو که برای زیبایی چهره انجام می شوند، تا جایی مجاز شمرده شده اند که مانع ادای صحیح فرایض نباشند. چرا که از نظر دین مبین اسلام، هر چیزی در جای خود نیکوست. بنابراین تلاش برای رسیدن به زیبایی نباید به حدّی باشد که ارتباط معنویِ زیبا و شایسته را با خدا تعطیل و یا کمرنگ کند و باعث بروز نقصان در بندگی و ادای تکالیف شرعی شود. به گونه ای که مثلاً یک شخص با ایمان به خاطر عمل زیبائی بینی و تتو یا میکرو ابرو و یا زیباییِ گونه ، تا مدتها نتواند وضو بگیرد و غسل نماید و به این ترتیب دین و ارتباطش با خدا به سستی و ضعف کشانده شود و آسیب ببیند!
این امر که انسان بخواهد به خاطر زیبا تر شدن، کاری کند که پس از آن مجبور شود نمازهای خود را با وضوی جبیره بخواند و یا تیمم نماید، نباید مطلوب باشد، زیرا ممکن است ارتباط انسان با خداوند را به حاشیه ببرد و توجه به ظواهر جای توجه به آخرت را بگیرد.
اکثر مراجع تقلید در مورد {فیبروز و یا میکروبلیدینگ = سایه و هاشور} فرموده اند:
اگر سایه، میکرو، تتو و هاشور ابرو، مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر روی پوست جرمی که مانع از رسیدن آب به آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است. مگر زمانیکه مانع ایجاد شده بر روی پوست بوده و دارای جرم است به نحوی که مانع از رسیدن آب به پوست شود؛ در این صورت ابتدا باید مانع برطرف شود و سپس اقدام به غسل یا وضو کرد.
تشخیص این که عمل انجام شده بر روی ابرو، مانعی برای رسیدن آب هست یا نه با خود شخص مکلف است و البته در صورتی که مانع باشد برای وضو یا غسل اشکال دارد.
باید توجه داشته باشیم که اخلاق و دین، مهم ترین زیبایی هایی هستند که انسان می تواند خود را با آنها بیاراید. زیرا بر اساس تعالیم دینی، فضایل اخلاقی، مهم ترین جلوه های زیبایی انسان هستند که در آیات و روایات بر آن تاکید شده است.
پی نوشت ها
- میزان الحکمه، محمدی ری شهری، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۷، ج۲، ص ۲۴۶۳
- سوره اعراف، آیه ۳۱
- استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله خامنه ای، شماره استفتاء: ۶۳۳۷۰۰.
- استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله سیستانی، کد استفتاء: ۴۵۶۰۹۷.
- استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله شبیری زنجانی، شماره سوال: ۲۷۷۰۳.
- استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله وحید، کد استفتاء: ۱۶۹۶۴.
- استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: ۹۴۰۴۷۵۰
تحریریه ستاد اقامه نماز
