مساجد و مراکز عبادی نیاز به یک روان شناس دینی دارند

به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز خراسان رضوی، در راستای توسعه و ترویج فرهنگ نماز در بین نسل نو، سیاست های ستاد مرکزی و در آستانه سی و یکمین اجلاس سراسری نماز روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان با محمدعلی محقق دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی و معاونت آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه دوشنبه بیست و یکم آبان ماه گفتگو شد.

مشروح این گفتگو را در زیر بخوانید.

از نگاه شما رابطه معنویت با سلامت جسم چگونه است؟؟

محمدعلی محقق دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی و معاونت آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه در ابتدا این گفتگو گفت: بحث رابطه معنویت، سلامت، جسم و روح مسئله چند بعدی است و می شود در مورد آن چند دیدگاه داشت.

وی ادامه داد: مسئله معنویت به کاهش استرس و اضطراب خیلی کمک می کند که این می تواند در سیستم بدنی آدم اثر داشته باشد چون همان طور که می دانید استرس و اضطراب وقتی کم می شود سیستم دفاعی بدن قوی تر عمل می کند.

دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی افزود: افراد وقتی رابطه های معنوی مناسبی داشته باشند امید به زندگی شان بالاتر می رود و معنای زندگی را بهتر درک می کنند و زمانی که اتفاقی میفتد و مشکلی ایجاد می شود با توجه به اینکه وضعیت امید زندگی آنها بالاتر می‌باشد و بهتر می‌توانند عمل کنند کمتر دچار افسردگی می‌شوند و پذیرش آنها نسبت به خیلی از مسائل راحت تر است.

معاون آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه اضافه کرد: به صورت کلی اگر بخواهیم بگوییم وضعیت سلامت جسم تعامل متقابل که میتواند وضعیت زندگی، آرامش و وضعیت سلامتی روحی و روانی آدم بسیار کمک کند که این ها از هم جدا نیستند چون افرادی که نتوانند از لحاظ معنوی خودشان را قوی کنند مطمئنا از لحاظ جسمی هم خیلی از قسمت ها دچار مشکل می‌شوند.

محمدعلی محقق بیان کرد: حتی شکل زندگی آدم ها در حالت معنوی خیلی بهتر است چون آن وضعیتی که آدم برای خودش در نظر می ‌گیرد مثل عدم استفاده از سیگار و الکل این ها خود به وضعیت جسمی آدم کمک می کند.

با زبان علم و سلامت در زندگی با نسل نو چگونه می توانیم ضرورت و نیاز معنوی که اقناع کننده باشد را بیان کنیم؟؟

وی اضهار کرد: نیازهای نسل جدید فرق کرده دیگر آنها به راحتی حرفا رو قبول نمی‌کنند دنبال پاسخ های منطقی و شفاف هستند باید حتما جواب هایی‌ که به آن ها می دهیم بر پایه منطق و عقل باشد چون خیلی سخت برای آنها که ما بخواهیم مسائلی را بازگو کنیم که آنها تصورش کنند و آنها را قبول کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه افزود: برای این نسل باید فضایی ایجاد کنیم که پرسش گری آزادی داشته باشند فضایی باشد که بدون ترس از قضاوت شدند آنها بتوانند صحبت کنند و تعصبی وجود نداشته باشد آنجا اگر یک جوانی آمد در مورد مسائل صحبت کرد باید پذیرا باشیم و قبول کنیم که این واقعا وجود دارد و باید به آن پاسخ داده شود باید به روز صحبت کنیم تمام کلمات و صحبت های مربوط به دوره های قبل باید خودشان را به روز کنند.

دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی گفت: علما باید معنا و مفهوم های به روز را برای یک جوان بیاورند تا آن درک کند خوشش بیاید تا بتواند در آن فضا صبر کرده و گوش کند و اگر نتوانند این کار را بکنند مطمئن باشید که نمی‌توانند جوان رو قانع کنند و متاسفانه این شبهات روز به روز هم بیشتر می شود.

معاون آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه بیان کرد: بهترین ابزارهایی که می شود از آن استفاده کرد شبکه های اجتماعی است پادکست، ویدیو، تصاویر چیزهایی که اثر مثبت دارد و این ها با حالت جدید برای نسل نو می توانیم استفاده کنیم وبینار، کارگاه های آنلاین حضوری، هر حالتی که برای بچه ها در نسل جدید قابلیت استفاده شدن داشته باشد را استفاده کنند حتی ارائه تجربیات معنوی شخصی مثلا برنامه ای که در تلویزیون در مورد زندگی پس از زندگی در مورد مرگ صحبت می کنند این تجربیات بسیار خوب و اثربخش است.

محمدعلی محقق اظهار کرد: ارائه تجربه های معنوی و شخصی در افرادی که مخصوصا در بین مردم از محبوبیت بالایی برخوردارند معروف هستند یا نسل جوان آن ها را دوست دارد این ها مسائلی است که خیلی میتواند کمک کند به هر صورت ما باید به روز باشیم تا بتوانیم جوان ها را وارد آن حیطه معنویات کنیم اگر نتوانیم خودمان را با آنها سازگار کنیم از آنها دور می‌شویم.

از نگاه شما ذائقه نسل نو در امروز نسبت به مسائل دینی چگونه است و چه می طلبد؟؟ و بهترین ابزار تعامل چیست؟؟

وی گفت: جوان های امروز، جوان های منطقی هستند دنبال دلایل عقلانی اند، به جای اینکه در حوزه توسعه نماز از وجوب یا واجب بودن نماز صحبت کنیم بهتراست از فلسفه و تاثیرات نماز صبحت کرده که این نماز چه اثراتی در مسائل روحی و شخصی دارد چگونه استرس را کم می کند تمرکز و نظم به زندگی می دهد و اینکه ارتباط با یک نیروی برتر که آن هم خداوند متعالی چقدر می‌تواند به شخص انگیزه دهد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه ادامه داد: با همین زبان ساده و منطقی میتوانیم جوان را به نماز علاقه مند کنیم استفاده از این قصه ها مسائل تجربی و واقعی برای افراد به خصوص آن هایی که در جامعه آدم های معروفی هستند مثل سلبریتی ها، چهره های علمی، چهره های هنری اگر این دسته از افراد بیایند صحبت کنند نماز چه تاثیراتی در زندگی آنها داشته خیلی کمک کننده برای نسل امروز می باشد، نسلی که واقعا دنبال کسی می گردد که از آن تقلید کنند این چهره ها می‌توانند کمک کنند.

دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی افزود: نماز در زندگی روزمره افراد به تمرکز، به تقویت خویشتن داری در مورد افراد کمک می کند گاهی اوقات نیاز است که یک شخص از بقیه دور شود و در گوشه ای برای خودش خلوت کند، باید برای نسل نو فضایی درست کنیم که بتوانیم آموزش های نماز را ارائه دهیم یک فضای بازی برای آن ایجاد کنیم، شبهاتش در مورد نماز مطرح کند و پاسخ دهیم.

محمدعلی محقق اضافه کرد: بخاطر اینکه نسل امروز در شبکه های اجتماعی بیشتر فعال هستند باید ویدیو، پادکست و.. هرچیزی که میتواند برای نماز کمک کند آماده کنیم و در فضای مجازی منتشر کرده و تاکید بر جنبه های معنوی نماز، جنبه های انسانی که نماز برای شخص ایجاد می کند که میتواند کمک کننده باشد.

معاون آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه بیان کرد: مسئله نماز یک مسئله خیلی مهمی است که اگر ما بتوانیم در این زمینه موفق عمل کنیم خیلی از جوان های ما می ‌توانند از نتایج این قضیه استفاده کنند. بنده به عنوان هئیت علمی دانشگاه تاثیری که میتوانم در ترویج نماز داشته باشم این است که برای دانشجویان رفتار درستی داشته باشم چون دانشجویان از رفتار اساتید خود الگو پذیری دارند اگر من در نماز جماعت شرکت کنم بر دانشجو هم اثر مثبت دارد در زمان تدریس یک استاد می تواند گاهی مسائل که مربوط به نماز و دین می ‌باشد بیان کند.

وی در صحبت دیگری راجب آسیب های نسل نو بیان کرد: مهمترین آسیبی که نسل جوان و نوجوان ما در مورد انجام مسائل و تکالیف دینی به خصوص نماز را دارند تجریه می کنند بیشتر مرتبط به عدم آگاهی آنها نسبت به نماز است که درست به آنها آموزش داده نشده از اول گفته نشده که نماز یک واجب اجباری است یک واجب دینی است اگر از این مسائل از کودکی در ذهن یک آنها بیان کنیم وقتی به سن های بالاتر می‌ رسند مقابل این ها واکنش نشان می دهند و یکی از مشکلات اینکه جوان و نوجوان های ما با نماز ارتباط خوبی برقرار نمی‌کنند که عدم آموزش های صحیح در دوران کودکی است که خانواده ها نقش اساسی در این زمینه دارند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه افزود: یکی از مشکلات دیگر این است که نماز به عنوان یک ارزش در جامعه ما ارائه نمی‌ شود برای همین در بعضی جمع ها نماز یک ضد ارزش است و کسی که نماز می‌خواند متاسفانه از طرف اطرافیانش دچار فشار و ترس می‌شود که من الان دارم نماز می‌خوانم دارند من را مسخره می‌کنند اینها مسائلی است که باید به آن توجه جدی شود.

محقق بیان کرد: از قسمت دیگر بتوانیم بگوییم ارتباط عاطفی و معنوی خیلی ها نمی‌توانند با نماز برقرار کنند به خصوص در نسل جوان و نوجوان ما که باید برای آنها ایجاد کنیم آموزش های صحیح گذاشته شود، باید مسائل را برای آنها جذاب کنیم و مسائل به روز و جدید گفته شود نباید با جوان امروز مثل یک جوان دهه شصتی صحبت کنیم چون دیدگاه، عقاید و… آنها متفاوت شده است

معاون آموزشی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه ادامه داد: مسجد برای بعضی ها مکانی فقط برای نماز خواندن است ولی واقعا مساجد باید برای جوان متفاوت باشد باید جو آن فوق العاده دوستانه و غیر رسمی باشد باید به جوان بها داده شود.

دانشیار گروه علوم آزمایشگاهی گفت: مسجد نیاز به یک روان شناس دینی دارد باید کسی که در مسجد قرار می دهیم  اقامت دائم داشته و کسی باشد که به مسائل دینی آگاه بوده بتواند جوان ها را جذب کند از روحانی هایی باید استفاده کنیم که آشنا به مسائل جوان و نوجوان باشد باید فضای مسجد را زیبا طراحی کنیم. فعالیت های فرهنگی، تفریحی و ورزشی در مساجد باید انجام شود.

وی اظهار کرد: از تخصص بعضی از جوان ها مانند تولید محتواهای آموزشی در اپلیکشن ها باید استفاده کرد در داخل مسجد حداقل هر چند روز یک جو آزاد و دوستانه ای ایجاد شده و یک نفر مطلع و آشنا به مسائل نسل نو  در آنجا قرار گرفته که به مسائل و شبهات پاسخ دهد.

محمدعلی محقق عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه در پایان خاطر نشان کرد: یک ابتکار جدیدی که می توان در مسجد اضافه کرد برنامه های درسی کودکان در مسجد برگزار شود از اساتید و معلمین دعوت شود تا برای بچه ها فوق برنامه گذاشته شده تا حتی بخاطر مسائل درسی وارد مسجد کرده و مسجد را به آنها بشناسیم که به دو هدف می رسیم هدف اول درسی و دوم دینی که مطمئنا اگر انجام شود کمک کننده بسیار خوبی است.