به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز، آیتاللهالعظمی نوری همدانی، از مراجع عظام تقلید به مناسبت برگزاری چهارمین اجلاس استانی نماز استان تهران که امروز ۲۱ آذرماه برگزار شد، پیامی صادر کرد.
در متن این پیام آمده است:
پیام مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی«دامت برکاته» به اجلاسیه نماز
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَالصَّلَاهُ وَالسَّلامُ عَلَى سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنَا أَبِی الْقَاسِمِ المصطفى مُحَمَّد وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ سیما بَقِیَّهَ اللهِ فِی الْأَرْضِینَ.
با سلام و تحیت به آن مجمع محترم یکی از عباداتهای بزرگ و مهم در اسلام نماز است. ابتداء باید اصل عبادت مورد توجه و دقت قرار گیرد و خداوند متعال نیز در قرآن کریم فرموده : «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ».
چند مطلب در این آیه وجود دارد؛ اول اینکه چرا جن مقدم بر انسان ذکر شده؟ آیت الله طباطبائی اعلى الله مقامه در تفسیر المیزان فرموده چونکه خداوند جن را قبل از انسان آفریده در این آیه نیز قبل از انسان ذکر کرده.
دوم اینکه حرف لام در «لیعبدون» برای غرض است یعنی غرض خداوند متعال این بوده که جن و انس او را عبادت کنند در حالی که بسیاری از جن و انس خداوند را عبادت نمی کنند و این تخلف از غرض خداست، صاحب تفسیر البرهان که یک تفسیر روائی و بسیار عالی است در جلد هفتم در جواب از اشکال مذکور چند روایت ذکر کرده که بنده خلاصه آنها را عرض می کنم، ابو بصیر همین سوال را از امام صادق علیه السلام پرسیده و حضرت در جوابش فرمودند «خلقهم لیأمرهم بالعباده کما أمرهم بالصدق والعداله»؛ یعنی خداوند جن و انس را خلق کرده تا امر به عبادت کند.
آیت الله طباطبائی اعلی الله مقامه در جلد ۱۷ از تفسیر المیزان جواب دیگری داده و فرموده لام در ” الْجِنَّ ” و “الإنس” براى استغراق نیست تا اینکه کل فردِ فرد را شامل شود بلکه برای جنس است و شامل طبیعت می شود یعنی جنس و طبیعتِ جن و انس چنین تکلیفی دارند و حالا اگر بعضی از آنها خدا را عبادت نکنند منافاتی با آیه شریفه و غرض خداوند متعال ندارد، ایشان ظاهر آیه را اخذ کرده اند ولی خب ما روایاتی داریم که آیه شریفه را اینطور تفسیر کرده اند که «خلقهم لیأمرهم بالعباده کما أمرهم بالصدق والعداله». و بالاترین نوع عبادت که در قرآن تقریباً ۶۷ مورد ذکر شد نماز است.
اهمیت این موضوع آنچنان وسیع است که به عنوان ستون دین معرفی شده است. «الصَّلَاهُ عَمُودُ دِینِکُم » و همچنین وجود مبارک حضرت امام علی علیه السلام فرمود : «أُوصِیکُمْ بِالصَّلَاهِ وَ حِفْظِهَا فَإِنَّهَا خَیْرُ الْعَمَلِ وَ هِیَ عَمُودُ دِینِکُم» و باید دقت کرد این فریضه مهم در وقت معینی که ذکر شده اقامه گردد و در واقع ملاک و معیار تقرب است (إِنَّ الصَّلاهَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَوْقُوتًا).
بر این اساس باید توجه کرد این عبادت دارای ثمرات و برکات فراوانی است و هر چه با دقت و عظمت بیشتر اقامه گردد به سعادت و رستگاری نزدیک تر می شود.
در این سال های اخیر نسبت به این واجب الهی توجه بیشتری صورت گرفته است اما باید توجه داشت که بعضی از عملکردها و تبلیغات در فضای مجازی و القاء شبهات و متأسفانه بی توجهی به پاسخ به این شبهات موجود سبب شد تا کم توجهی نسبت به این موضوع صورت گیرد.
یکی دیگر از نکاتی که باید توجه کرد بحث مساجد است. به هر حال توجه روایات و سفارش بزرگان نسبت به اقامه نماز در مساجد بسیار زیاد است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «مَنْ سَمِعَ النِّداءَ فَلَمْ یُجِبْهُ مِنْ غَیْرِ عِلَّهٍ فَلا صَلاهَ له» اما متأسفانه طبق گزارشاتی که ما داریم مساجد رو به خلوت شدن می رود؛ باید آسیب شناسی نمود که چرا این گونه شده ما جوانانی داریم که در شبهای قدر جمعیت عظیمی از آنها تشکیل می گردد و همچنین در ایام اعتکاف و بعضی از مناسبتهای دیگر حضور پررنگ دارند. اما در روزهای معمول در مساجد، نیستند امروز یکی از معضلات نبود امام جماعت است. در وقت نماز در همین تهران درب خیلی از مساجد بسته و یا اگر باز باشد امام جماعت ندارد و در بعضی از موارد ائمه جماعات به ما مراجعه می کنند که بعد از مدتی امامت می گویند باید شما از این مسجد به مسجد دیگری بروید یا دیگر پیر شده اید، قابلیت امامت ندارید و این موضوع بسیار غم انگیز است. ما معتقدیم باید امام جماعت ایجاد جذابیت کند و برنامه های متنوع داشته باشد و با جوانان ارتباط داشته باشد و تبیین کننده اهمیت اقامه نماز در مسجد باشد ولی این بدان معنا نیست که بگوییم امام جماعت که مدتی در محل مانده با افراد محل ارتباط گرفته و مردم او را شناخته اند به بهانه هایی او را کنار زد. بله زمانی که قدرت ندارد باید با احترام با او برخورد نمود و شخص دیگری را جایگزین کرد تا مأمومین هم همان ارتباط قبل را با امام جماعت داشته باشند. تأکید بنده بر این است همانطور که اهمیت نماز باید توجه کرد به اهمیت اقامه نماز در مسجد نیز باید توجه داشت مسئولان امور مساجد باید هرچه زودتر این رویه را اصلاح کنند در راه اصلاح امور مساجد برای پر رونق شدن برنامه ریزی کنند و مساجد را همانند صدر اسلام که محل تصمیم گیری ها بود و در انقلاب و دوران دفاع مقدس کانون حضور جوانان متدین بود برگردانند. در واقع فقط به جابجایی امام جماعت که عمری را در راه تقویت دین مردم گذرانده نپردازند بلکه برنامه کارشناسی شده توسط افراد خبره ارائه کنند و در مواقع ضرورت یک دستیار و یا نائب جوان برای اجرای آن قرار دهند.
لازم می دانم از همه عزیزان برگزارکننده این جلسه تشکر نموده و توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم.
۲۱ آبان ماه ۱۴۰۲
حسین نوری همدانی