آیات نمازی – آیه ۷۹ سوره اسراء

خداوند در آیه ۷۹ سوره اسراء، به پیامبرش دستور اقامه نماز در پاسی از شب را میدهد که این وظیفه بر خلاف مستحب بودن اقامه آن برای عموم مردم، بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) واجب کرده است.

متن آیه ۷۹ سوره اسراء

ترجمه

و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب،] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه] به جایگاهی ستوده برانگیزد.

قرائت و تفسیر کوتاه صوتی

 

 

تفسیر آیه ۷۹ سوره اسراء – تفسیر نور

«هجود»، به معناى خوابیدن است و «تهجد»، به معناى برطرف کردن خواب با عبادت مى‌باشد. نماز شب از نمازهاى بسیار با فضیلت است و در سوره‌هاى مزّمل و مدّثر آمده است: «قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا». در روایات بیش از ۳۰ فضیلت براى نمازشب برشمرده شده است که به‌برخى از فضایل آن اشاره مى‌شود:

• تمام انبیا نمازشب داشتند. نماز شب، رمز سلامتى بدن وروشنایى قبر است. نماز شب، در اخلاق، رزق، برطرف شدن اندوه، اداى دین و نورچشم مؤثّر است.
• نماز شب، گناه روز را محو مى‌کند و نور قیامت است.
• امام صادق علیه السلام مى‌فرماید: پاداش نماز شب آن قدر زیاد است که خداوند مى‌فرماید: «فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّهِ أَعْیُنٍ جَزاءً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ» «۲» هیچ کس پاداشى را که براى آنان در نظر گرفته شده نمى‌داند.
• امام صادق علیه السلام مى‌فرماید: شرف مؤمن، نماز شب است و عزّتش، آزار واذیّت نکردن مردم.
• ابوذر کنار کعبه مردم را نصیحت مى‌کرد که براى وحشت و تنهایى قبر، در دل شب دو رکعت نماز بخوانید.
• درمانده کسى است که از نماز شب محروم باشد.
• بهترین شما کسى است که اطعام کند، سلام را آشکارا بدهد و هنگامى که مردم در خوابند، نماز بخواند.
• سه چیز بر پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله واجب بود و بر دیگران مستحبّ: نماز شب، مسواک و سحرخیزى.
• در کلمه‌ى‌ «مَقاماً» عظمت نهفته است (به خاطر تنوین) و در روایات آمده که «مقام محمود» همان شفاعت است.
• حضرت على علیه السلام مى‌فرماید: گناهان و اعمال و رفتار بد انسان، موجب محرومیّت او از نمازشب مى‌شود.
• خداوند به تمام قطعات زمان سوگند یاد کرده است. مثلًا: «وَ الْفَجْرِ» «۷»، «وَ الصُّبْحِ» «۸»*، «وَ النَّهارِ» «۹»، «وَ الْعَصْرِ» اما به سحر سه بار سوگند یاد شده است: «وَ اللَّیْلِ إِذا یَسْرِ» «۱۰»، «وَ اللَّیْلِ إِذا عَسْعَسَ» «۱۱»، «وَ اللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ» «۱۲» یعنى سوگند به شب هنگام تمام شدنش.
• و در باره‌ى استغفار در سحر دو آیه آمده است: «وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ»

پیام ها و نکات

•  نماز شب بر پیامبر اسلام واجب بود. «فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَهً لَکَ» آرى مقام رهبرى، مستلزم تکالیف سنگین‌ترى است.
• دل شب بهترین زمان براى عبادت است. «وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ»
• مقامات پسندیده معنوى، در سایه‌ى عبادت وعبودیّت پیدا مى‌شود. «فَتَهَجَّدْ مَقاماً مَحْمُوداً»
• ما با عبادت‌هاى خویش، حقى بر خدا نداریم که طلب کنیم، هرچه هست، امید است و فضل او. «عَسى‌»
• نماز شب به تنهایى کافى نیست، کمالات دیگرى نیز لازم است. «عَسى‌»
• تا کسى خود گامى به سوى کمال برندارد، خداوند او را به مقامى نمى‌رساند. فَتَهَجَّدْ … یَبْعَثَکَ رَبُّکَ‌
• مقامى ارزشمند است که نزد خدا پسندیده باشد، وگرنه شهرت‌هاى پوچ، ارزشمند و ماندگار نیست. آرى دود به هوا و بالا مى‌رود، ولى روسیاه است. «یَبْعَثَکَ رَبُّکَ»
• خداوند، خودش شفاعت را براى اولیا پسندیده است، نه آنکه اولیاى الهى نسبت به بندگان از خدا مهربان‌تر باشند. «یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً»

دانلود فایل صوتی تفسیر سوره اسراء آیه ۷۹

آرشیو آیات نمازی