آموزش نماز

نماز شب اول قبر یا لیله الدفن و ثواب و روش های خواندن آن

نماز شب اول قبر یا نماز وحشت در شب اول دفن برای کسی که فوت شده است میخوانند. بخاطر اینکه این نماز پس از دفن کردن مرحوم و در اولین شب خوانده میشود به نماز لیله الدفن نیز مشهور است. خواندن این نماز به نیت هدیه به فردی که به تازگی از دنیا رفته، علاوه بر اینکه ثواب بسیاری برای خود فرد دارد، از عذاب و فشار مرحوم میکاهد و تاثیر بسزایی در راحتی آن در قبر و آخرت دارد. با ما همراه باشید تا با انواع روش های خواندن نماز شب اول قبر و آثار و برکات آن آشنا شوید.

جه زمانی نماز شب اول قبر یا لیله الدفن را بخوانیم؟

نماز شب اول قبر در اولین شبی که مرحوم را دفن می‌کنند خوانده می‌شود. و زمان آن از اول شب تا قبل از نماز صبح میباشد. البته بهتر است که این نماز در اول شب یعنی پس از خواندن نماز عشاء خوانده شود.

نحوه خواندن نماز شب اول قبر چگونه است؟

نماز شب اول قبر را به سه روش متختلف میتوان خواند که در ذیل به آن اشاره میکنیم.

روش اول خواندن نماز شب اول قبر

در این روش پس از نیت و تکبیره الاحرام، دو رکعت نماز به مانند نماز صبح میخوانیم با این تفاوت که در رکعت اول پس از خواندن سوره حمد، آیت الکرسی خوانده میشود( بعضی از علما خواندن آیت الکرسی را تا هو العلی العظیم صحیح دانسته اند) سپس پس از رفتن به رکوع و دو سجده، در رکعت دوم پس از خواندن سوره حمد، ده مرتبه سوره قدر خوانده میشود و ادامه نماز تا تشهد و سلام. در نهایت پس از اتمام نماز گفته شود: « اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الی قبر فلان ابن فلان» و به جای کلمه فلان، نام میت و در فلان دوم پدرش گفته شود.

به مثال: حسین بن سجاد و یا فاطمه بنت احمد

نماز شب اول قبر یا لیله الدفن و ثواب و روش های خواندن آن

روش دوم خواندن نماز شب اول قبر

در روش دوم، در رکعت اول، پس از قرائت سوره حمد، دو مرتبه سوره توحید میخوانیم و در رکعت دوم نیز پس از قرائت سوره حمد و ده بار سوره تکاثر را میخوانیم. در نهایت پس از اتمام نماز میگوییم: « اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الی قبر فلان ابن فلان» و به جای کلمه فلان، نام میت و در فلان دوم پدرش میگوییم.

روش سوم کیفیت نماز شب اول قبر

در روش سوم خواندن نماز لیله الدفن، در رکعت اول، پس از قرائت سوره حمد، دو بار سوره توحید و یک مرتبه آیه الکرسی را میخوانیم و سپس در رکعت دوم،‌ پس از خواندن سوره حمد، ده بار سوره تکاثر خوانده میشود و در نهایت ثواب آن را هدیه به مرحوم مدنظر میکنیم.

اهمیت نماز شب اول قبر از دیدگاه پیامبر اسلام

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) درباره ثواب خواندن نماز لیله الدفن فرموده اند: بر میت ساعتی سخت تر از شب اول قبر نمیگذرد. پس بر اموات خود رحم کنید و برایشان صدقه بدهید و اگر نتوانستید، دو رکعت نماز برای فرد درگذشته بخوانید. پس همان لحظه حق تعالی هزار فرشته به سوی قبر او می‌فرستد که با هر فرشته جامه ‌ای و حلّه ‌ای است، و تنگی قبر او را تا روز نفخ صور وسعت می‌دهد و به نمازگزار به عدد آنچه آفتاب بر آن طلوع می‌کند، حسنه عطا می‌کند و او را چهل درجه بالا می‌برد.»

نام‎ های نماز شب اول قبر

این نماز به نام های زیادی معروف است. یکی از این نام ها نماز هدیه یا صلاه الهدیه است زیرا ثواب این نماز را هدیه به فرد درگذشته میکنیم. نام دیگر آن، نماز شب دفن یا نماز لیله الدفن میباشد، زیرا در شبی خوانده میشود فرد متوفی دفن شده است. از نام های معروف و مرسوم دیگر نیز، نماز وحشت است و به این علت بدین نام گفته میشود زیرا در اولین شب قبر، متوفی هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت میکند و این نماز برای آن است که ترس و وحشت را از متوفی دور کند.

احکام نماز لیله الدفن

  • این نماز را نمیتوان بصورت جماعت خواند و باید فردی خوانده شود.
  • اگر تدفین متوفی بنابه دلایلی عقب بیفتد( مثلا به شهری دیگر ببرند و …) نماز را باید شب دفن متوفی خواند.
  • نظر مراجع در مورد اینکه آیا یک نفر میتواند چند بار نماز شب دفن را برای متوفی بخواند متفاوت است .برخی مراجع از باب مستحب بودن نماز، مجاز میدانند و برخی مراجع مانند آیت الله سیستانی نظر مخالف دارند.
  • اجیر کردن فردی برا خواندن نماز هدیه و همچنین اجرت گرفتن بابت خواندن آن مانعی ندارد. البته احتیاط آن است که مبلغ به عنوان بحشش و احسان به فرد نمازگزار داده شود و نمازگزار هم نماز را بدون در نظر گرفتن وجه مالی بخواند.

اعمال دیگری که میتوان برای میت انجام داد

تاکید بسیاری بر خواندن نماز لیله‌الدفن شده و مطمئناٌ این نماز تاثیر بسیار زیادی بر کاهش فشار قبر و خوشحالی میت خواهد داشت . اما اگر بخواهید اعمال دیگری را نیز میتوانید انجام دهید تا متوفی آسوده تر باشد.

  • برای متوفی صدقه بدهید.
  • برای او قرآن بخوانید.
  • در حق او دعا کنید.
  • در شب اول به ۴۰ نفر مستمند طعام دهید.
  • قبل از غروب آفتاب زیارت عاشورا بخوانید و ثوابش را به میت هدیه کنید.
  • سوره ملک جزو سوره هایی میباشد که خواندن آن بر میت بسیار سفارش شده، سعی کنید در حق متوفی بخوانید.

 

Related Articles

۳۱ Comments

  1. اگر شخص در دریا غرق شد و أمثال آن در همان روز که از دنیا رفت باید اولین شب خواند؟
    سؤال : میّت را صبح هم که دفن کنند گفته اند به محض پوشاندن قبر موکل مخصوص می آید مگر در قبر تاریک شب و روز دارد؟! پس در اینصورت هر زمان که فوت کرد باید بشود نماز وحشت خواند؟

    1. سلام و احترام
      نظرات مراجع برای نماز شب اول قبر شخص غرق شده یا مفقود شده نگاه کردم. یک بخشی گفته بودند نماز ندارند تا وقتی که پیدا بشوند. ی بخشی هم گفته بودند هر موقع که بخواهید میتونید نمازشو بخونید.
      (نظر شخصی) اگر موقعیتشو دارید و در مرحله اول مطمئنید که فرد مدنظر فوت شده، همون شب اول نمازشو بخونید بعد ها اگر پیدا شد شب اول دفنشون هم ی نماز میخونید و خوب علاوه بر اینکه ثواب خودتون بیشتر میشه برای مرحوم هم بهتر میشه قطعا.
      اما اگه موقعیت یا وقتشو ندارید به نظر مرجع تقلید خودتون مراجعه کنید یا از دفترشون بپرسید
      سوال دوم: طبق نوشته منابع و روایات: نَکیر و مُنْکَر یا بَشیر و مُبَشِّر، نام دو فرشته‌ای است که در شب اول بعد از دفن، وارد قبر شده و از اعتقادات و اعمال مُرده سؤال می‌کنند. برای همین این نماز را در اول شب میخوانیم

      1. باسلام اگربه هردلیلی نمازشب اول قبر ازطرف فرزندان مرحوم خوانده نشود ومثلا ده روزی بگذرد چه کاری به جای آن عمل فراموش شده باید هنجام داد.منظورم نه شب اول قبر در روزدهم فوت مرحوم؟؟
        باتشکر.ممنون میشم جواب منو بدید

        1. سلام و احترام
          نماز شب اول قبر برای همان شب اول هست
          اگر نماز قضا دارند نماز قضاشونو بخونید و یا دو رکعت نماز و قرآن بخونید و ثوابشو هدیه کنید به متوفی

  2. با سلام و خداقوت
    در صورتی که نام پدر میت را ندانیم آیا می شود دعای اخر را بر اساس نام نام خانوادگی میت عنوان کرد
    با تشکر

    1. سلام و احترام
      برخی منابع گفتن که میتونین به جای نام پدر از اسم آدم استفاده کنید چون اصولا همه فرزند آدم هستن.

    2. سلام آقا مهم نیت هست و خدا هیچ وقت سخت نمیگیره این ماییم که همه چیزو سخت میگیریم به خودمون و اطرافیان مون 🙏🏻

      1. سلام
        زمان آن از اول شب تا قبل از نماز صبح میباشد. البته بهتر است که این نماز در اول شب یعنی پس از خواندن نماز عشاء خوانده شود.

  3. سلام دررکعت دوم نماز شب اول قبر برای خواندن. سوره انا انزلناه… یک بسم‌الله کافیست یا ده بار بسم الله گفته شود؟

    1. سلام و احترام. قبل از هر سوره بسم الله الرحمن الرحیم گفته شود. (یعنی همون ده باری که فرمودید)

  4. سلام علیکم خدا قوت
    به جای خواندن آیت الکرسی اگر حفظ نیستیم میشه سوره توحید یا سوره انا انزلناه فی لیلهً قدر بخوانیم ؟
    و من الله التوفیق

    1. انشالله.خداوند همواره به بندگانش سفارش کرده آبروی برادرمومن خودرا بخرید یاحفظکنید تا آبرویی ازشما هم حفظ شود
      البته که دعاخواهیم کرد
      همینطور باقی دوستانی که این مطلب شمارو میخونن.
      ان شاءالله

  5. التماس دعا دارم از شما عزیزان خدا عاقبت همه ما را ختم به خیر کنه انشاالله ، مطالب و منابع معتبر و عالی بود ممنون از لطف شما سپاسگزارم 🙏🌹
    .

    1. ان شاءالله شما،وهمهء محبان اهلبیت هم عاقبت بخیر،حسینی،و اهل بهشت باشیدوباشیم،وهمگی در برزخ در زیر سایهء الطاف حضرت سیدالشهداء صلوات الله علیه تنها مأمن عالم برزخ تا قیامت با آسایش ب قیامت برسیم.

    2. سلام من هر شب بعد از نماز شب
      نماز وحشت میخونم و ثوابشو به افرادی که در همون روز دفن میشن یا در واقع شب اول قبر انها است هدیه میکنم
      ایا من بدون نام بردن انها ثواب این نماز به انها خواهد رسید یا نه؟

  6. سلام وقت بخیر.در زبان ترکی به این شب، شب شام غریبان می گویند،میخواستم علتش رو بدونم.
    (نظر خودم این هست که چون میت تک و تنهاست و شب سختی رو میگذرونه،پس مثل یه غریبه میمونه،نمیدونم درست فکرمیکنم یا نه)

    1. سلام علتش نامگذاریشو نمیدونم ولی در کل حرفی که زدین هم قابل قبوله و ممکنه علتش همینی باشه که فرمودید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Back to top button